Syrisch conflict eist zware tol van VN-medewerkers

Het Unrwa, de VN-hulporganisatie voor Palestijnse Vluchtelingen in het Nabije Oosten, is door de oorlog veertien werknemers kwijtgeraakt, waarvan vijf vorig jaar.

Op de vraag of VN-medewerkers extra kwetsbaar zijn vanwege hun link met de Verenigde Naties, antwoordt woordvoerder Chris Gunness dat de doden op verschillende manieren zijn gevallen. ‘We hebben geen bewijs dat ze speciaal uitgekozen en vermoord zijn omdat ze voor de VN werken. Maar hun dood illustreert wel welke prijs Unrwa-personeel moet betalen voor de toewijding aan de humanitaire zaak.’

De VN-medewerkers waren allemaal Palestijnen die actief zijn in Syrië. De VN is onder meer betrokken bij het belegerde vluchtelingenkamp Yarmouk bij Damascus. Daar verblijven achttienduizend burgers, zowel Palestijnse vluchtelingen als Syriërs.

Veel Palestijnse vluchtelingen kwamen om of raakten ernstig gewond, ook bij incidenten bij installaties van de Unrwa. ‘De Unrwa is niet in de positie om het aantal doden onder Palestijnse vluchtelingen te verifiëren’, zegt Gunness, voorafgaand aan de derde internationale conferentie over humanitaire hulp aan Syrië. Die conferentie begint vandaag in Koeweit.

Voedsel en opvang

‘De cijfers laten zien dat VN-medewerkers tegenwoordig een specifiek doelwit zijn van rebellengroepen.’

De burgeroorlog in Syrië – en de uitdeinende conflicten in Irak, Libië en Jemen – maken het steeds moeilijker voor VN-medewerkers om humanitaire hulp te verlenen, zoals het verstrekken van voedsel, medicijnen en opvang aan het groeiende aantal vluchtelingen en ontheemden.

Ian Richards, voorzitter van de Coördinerende Commissie van Internationale Personeelsunies en Verenigingen (Ccisua), die zestigduizend VN-medewerkers vertegenwoordigt, zegt in een reactie dat de tijd voorbij is dat de VN-vlag gerespecteerd werd door de strijdende partijen.

‘De cijfers laten zien dat VN-medewerkers tegenwoordig een specifiek doelwit zijn van rebellengroepen.’

De VN hanteren volgens hem een ‘stay-and-deliver-beleid’, wat inhoudt dat terugtrekking uit conflictgebieden zo lang mogelijk wordt uitgesteld. Dat betekent ook dat er extra inspanningen geleverd moeten worden om personeel te beschermen.

Daar wordt al veel meer aan gedaan dan in het verleden, zegt Richards, maar VN-lidstaten kunnen volgens hem ook meer bijdragen. ‘In dat verband wil ik er graag op wijzen dat de strijdende partijen in Syrië die VN-medewerkers vermoorden en ontvoeren, gefinancierd worden vanuit bronnen in VN-lidstaten.’

De positie van lokale werknemers is ook een probleem, zegt hij. In tegenstelling tot internationale werknemers woonden zij al in het gebied toen het conflict uitbrak. Omdat ze voor de VN werken, worden zij en hun familie gezien als gerechtvaardigd doelwit, vooral door sommige groepen die in Syrië opereren.

Het conflict in Syrië heeft tot nu toe meer dan 200.000 levens van voornamelijk burgers gekost.