Textielfabrieken kunnen waterverbruik tot 90 procent terugdringen

Het Europees consortium bestaat uit de Vlaamse onderzoeksorganisatie VITO, de Europese federatie van textielfabrikanten Euratex, en een Belgisch en een Tsjechisch textielbedrijf. EColoRO staat in voor de operationele leiding. De coördinatie is in handen van Europese instituut voor duurzame technologie ISPT.Begin deze maand ging het 3,5 jaar durend proefproject van EColoRO in Europa van start. Een textielfabriek in België   –en in latere fase een fabriek in Italië– zullen de waterzuiveringsmethode testen. Het proefproject kadert in het Europese onderzoeksprogramma Horizon 2020, gesteund door de Europese Unie en een Europees consortium.

Voor EColoRO is dit niet nieuw. Zij pasten het project eerder al op grote schaal toe in Turkije en zijn momenteel ook actief in China, India en Bangladesh.

‘Met het project willen we het waterverbruik van textielfabrikanten met negentig procent terugdringen en milieuvervuiling tegengaan’, vertelt Berry Degens, directeur bij EColoRO.

Gekleurde stromingen

De textielsector verbruikt enorm veel water. Voor een katoenen T-shirt is, volgens het Nederlands kennis– en adviescentrum NCDO, maar liefst 2700 liter water nodig - of ongeveer 55 douchebeurten. Het merendeel van dat water gaat naar de teelt van katoen, maar ook het productieproces draagt schuld.  

Om een T-shirt van een kleurtje te voorzien gaat die door een verfbad. Daarna moet de stof overvloedig met water gespoeld worden om verfresten te verwijderen. Dat spoelwater, dat verfpigment en chemicaliën bevat, gaat –in het gunstigste geval– naar een zuiveringsinstallatie.

‘De conventionele installaties slagen er helaas niet in de minuscule verfpigmenten uit het afvalwater te halen’, vertelt Degens. Daardoor veranderen rivieren in de buurt van textielfabrieken soms in groene, paarse of rode stromingen.

Weg met chemicaliën en kleurstoffen

Dankzij het zuiveringssysteem van EColoRO, op basis van elektrocoagulatie, is deze problematiek niet langer aan de orde. Textielfabrikanten kunnen 93 tot 96 procent van de kleurstoffen uit het afvalwater filteren, waardoor het water herbruikbaar is.

Op het einde van het zuiveringsproces is zeker 90 procent van het water herbruikbaar.

Door het vervuilde water onder stroom te zetten, hechten de kleurstoffen en chemicaliën zich aan elkaar en drijven naar de oppervlakte. Hierna wordt het water door een membraanfilter geperst, die nagenoeg alle vervuiling verwijderd. Op het einde van dat proces is zeker 90 procent van het water herbruikbaar. De overige 10 procent gaat tijdens het proces verloren, bijvoorbeeld door verdamping.

Aan de technologie zijn grote voordelen verbonden. Ten eerste kan een bedrijf besparen op waterverbruik en afvalwaterzuivering. ‘Waterzuivering is heel duur in Europa. Die hoge kost zorgt ervoor dat textielbedrijven sneller geneigd zijn om naar lageloonlanden te trekken. Het EColoRO-project maakt de textielindustrie in Europa met andere woorden terug rendabel’, vertelt Degens.

Ten tweede verbruikt de techniek relatief weinig energie en komen er in tegenstelling tot bij conventionele technieken geen chemicaliën aan te pas. ‘Op die manier ga je de vervuiling tegen, zeker niet onbelangrijk. Wij streven naar zo weinig mogelijk afval’, aldus Degens. 

‘Als je al die voordelen samen neemt, en rekent dat ons systeem 30 tot 40 procent goedkoper is dan de conventionele technologieën, is de optelsom snel gemaakt.’

Groeiende vraag

Ook in textiellanden, waar het  afvalwater nog te vaak ongefilterd in rivieren belandt, kan EColoRO een oplossing bieden. Volgens Degens is de vraag naar filtertechnieken ook daar steeds groter. Dat bewijzen projecten in Turkije, China, India en Bangladesh.

Textielfabrieken kunnen niet langer aan hun verantwoordelijkheid ontsnappen.

‘We zien twee duidelijke trends in de textielsector. Enerzijds merk je dat wereldwijd de druk op kledingketens stijgt om duurzaam te produceren. Daarom gaan zij beter na of de fabrieken die voor hen produceren verantwoordelijkheid nemen op vlak van energie, waterverbruik, arbeidsrechten en veiligheidsomstandigheden. Als die fabrieken niet voldoen aan de eisen zullen ze geen opdrachten krijgen van de kledingketens.’

‘Anderzijds komt er ook meer druk vanuit de textiellanden zelf. Zo werd in China onlangs nog een decreet opgesteld om fabriekseigenaren strafrechtelijk te vervolgen als ze vervuild water in rivieren lozen. Die veranderingen zorgen ervoor dat wereldwijd textielbedrijven niet langer aan hun verantwoordelijkheid ontsnappen.’

Op basis van proefprojecten zoals in Europa wil EColoRO de textielsector overtuigen, zodat hun concept gecommercialiseerd kan worden. ‘Dit is een voorbeeld van een milieumaatregel met een grote impact die op termijn geen geld kost, maar geld oplevert’, aldus Eric van Sonsbeek, directeur en mede-eigenaar van EColoRO.