Persprijs Duurzame Ontwikkeling

Veertig dagen zonder vlees, veertig dagen zonder auto, veertig dagen zonder suiker: anders produceren en consumeren is in. Dat het thema aan de orde van de dag is, bleek ook uit de keuze van de jury voor de laureaten van de FRDO persprijs voor duurzame ontwikkeling die gisteren, 1 april, werd uitgereikt.  Speciale aandacht ging daarbij naar de deeleconomie die in opmars is.

CGIAR (CC BY-NC-ND 2.0)

 

Aan de Nederlandstalige kant vielen Eva Keustermans en Ringo Gomez-Jorge in de prijzen met een creatief en kritisch artikel over “Sharing Economy” in De Morgen. Het KVLV-magazine Vrouwen met Vaart werd bekroond voor een artikel van Lieve Herremans over voedselverspilling. Koen Vandepopuliere won de prijs voor digitale publicaties, voor zijn reeks Spraakmakers bij Argus Actueel.

Bij de Franstalige media ging de prijs naar Michel De Meulenaere van Le Soir voor zijn bijdrage naar aanleiding van de klimaattop in Lima: “La Belgique se prépare à tous petits pas”, Philippe Lamotte voor zijn inzending over “La banane n’a plus la pêche/ La banane de demain en chantier” in Valériane, en voor de elektronische media werd Eric Walravens bekroond voor zijn blog “Prosommateurs de tous les pays, unissez-vous!”

Anders consumeren

Waarom de Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling zo’n persprijs uitreikt? Magda Aelvoet: ‘Behalve adviezen formuleren aan de overheid, is het ook onze taak om te sensibiliseren en een draagvlak te creëren voor duurzame ontwikkeling, en daarvoor hebben we de pers nodig.’ De bekroonde artikels doen dat op hun eigen manier.

‘Om een gewoonte af te leren, moet je ze minstens 36 keer “niet doen”. … Nieuw gedrag wordt al een gewoonte nadat je het zes keer hebt toegepast.’ Dat stelt Ingrid Hofkens, klinisch psychologe en lector voedingskunde in het bekroonde KVLV-artikel over voedselverspilling. Magda Aelvoet, voorzitster van de FRDO: ‘We hebben dit artikel bekroond omdat hier niet alleen mensen informatie meekrijgen over de thematiek van voedselverspilling – een thema dat ook de FRDO een jaar lang in de kijker stelde- maar omdat er ook een doe-luik aan toegevoegd werd, waarbij vrouwen elkaar ontmoeten en in de praktijk proberen te brengen wat ze gelezen en geleerd hebben.’

Duurzame ontwikkeling als conflictpreventie

Alle hypes ten spijt is het niet evident om stevig onderzoek of relevante achtergrondverhalen over milieu, klimaat of duurzame ontwikkeling in de media te krijgen. Koen Vandepopuliere: ‘Gezien de urgentie van het thema, mag de aandacht iets groter zijn. Het gaat over de uitputting van grondstoffen, over vervuiling of watertekorten, over onze voedselvoorziening. Deze thematieken reiken veel verder dan het milieu in enge zin maar gaan over hoe we onze economle organiseren en over de sociale dimensie van de samenleving. Het conflict in het Midden-Oosten is erg complex en vele factoren dragen bij tot de gewelddadige opstanden daar, maar mensen die welvarend en gelukkig leven, komen niet in opstand. Willen we een vredevolle en stabiele samenleving creëren, dan moeten we dieper nadenken over deze problematiek.’

Magda Aelvoet: ‘Het moeilijke aan deze thema’s is dat je mensen probeert aan te sporen tot verandering, terwijl het onmiddellijke effect dat één individu kan ontwikkelen, nihil is. Daarom is het zo belangrijk hierover te communiceren en samen gedragsverandering op gang te brengen.’

Een taksshift voor de deeleconomie

Bij de prijsuitreiking werd dieper ingezoomd op de kringloopeconomie, meer bepaald op de product-diensteneconomie en het verbeteren van de functionaliteit van toestellen. In plaats van bewust een “verouderingsmechanisme” in te bouwen, moet een product zo ontworpen worden dat de levensloop zo lang mogelijk kan doorgetrokken worden: dat het makkelijk herstelbaar is, dat onderdelen kunnen vervangen of hergebruikt worden, met de bedoeling het grondstoffengebruik drastisch te doen dalen.

Iemand van Umicore stelde het op een lezing over circulaire economie plastisch voor als volgt: ‘We zouden een laptop zo moeten kunnen ontwerpen dat we die, na eindgebruik, bij manier van spreken op de grond kunnen gooien en dat de verschillende onderdeeltjes als een blokkendoos uit elkaar vallen om hergebruikt te worden in andere toepassingen.’ In samenwerking met Plan C wil FRDO verkennen welke de knelpunten zijn voor bedrijven om op die manier te werken en wat er zou moeten veranderen om deze aanpak te stimuleren.

Een lager btw-tarief voor recyclage moet mogelijk zijn.

Magda Aelvoet: ‘Nieuwe stimuli kunnen dit proces misschien versnellen. Het verbouwen van een woning heeft een lagere btw-tarief dan nieuwbouw. Zo kan er misschien overwogen worden om ook de btw op circulaire economie te verlagen.’ Tegen juni wil FRDO hierover concrete aanbevelingen formuleren en aan minister Marghem, verantwoordelijk voor klimaat en duurzame ontwikkeling, voorleggen.

Precies vandaag lanceerde minister Marghem twee scenario’s om onze productie en consumptie duurzamer te organiseren, als onderdeel van de federale Langetermijnvisie voor Duurzame Ontwikkeling 2050. Hierbij hoort een strategie met een set van 55 doelstellingen met als centrale idee te komen tot een samenleving die de sociale cohesie bevordert, die de economie afstemt op de sociale en ecologische uitdagingen, die het milieu beschermt, en “die zal ondersteund worden door de federale overheid vanuit haar maatschappelijke verantwoordelijkheid.” We mogen onze overheid daar dus ook op aanspreken.

We hebben geen olie, maar we hebben ideeën.

Minister Marghem beëindigde haar toespraak zo: ‘U kent de uitdrukking van de jaren ’70: “We hebben geen olie, maar we hebben ideeën”. Het uur is aangebroken om onze ideeën in acties om te zetten.’

De Duurzame Ontwikkelingsdoelen, die in september de Millenniumdoelen zullen opvolgen, als kader van de VN om aan een nieuw ontwikkelingsmodel te werken, zal dit denken nog wat meer vaart moeten geven.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2770   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

  • Latijns-Amerika & ecologie
    Alma De Walsche schrijft over ecologische thema’s, van klimaat- en energiebeleid, over landbouw- en voedsel tot transitie-initiatieven en baanbrekers. Ze volgt al enkele decennia Latijns-Amerika, met een speciale focus op de Andeslanden.

Met de steun van

 2770  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.