Bloggermoorden in Bangladesh opgelost?

Op 13 augustus arresteerde de politie twee verdachten voor de moord op Niladri Chatterjee. Vier dagen later volgden drie verdachten voor de moord op Avijit Roy en Ananta Das.

Een gearresteerde heeft tijdens het vooronderzoek bekend dat hij een rol had gespeeld in twee van de moorden, luidt het bij de Bengalese politie. De politie verklaarde ook dat de mannen sinds hun arrest hebben gezegd dat Avijit Roy en Ananta Das vermoord werden door eenzelfde team van vier of vijf mannen.

Volgens de politie was een Britse burger van Bengalese origine, Touhidur Rahman, de belangrijkste persoon achter de planning van de moorden. Touhidur Rahman zou van het Verenigd Koninkrijk zijn teruggekeerd naar Bangladesh in 2011 of 2012. Rond deze tijd zou hij in contact zijn gekomen met een militante islamitische groepering, het ABT. Volgens de Bengalese politie was de Touhidur Rahman niet enkel het brein achter de moorden, maar ook de hoofdfinancier van de ABT.

Verbannen Islamitische groepering mogelijk betrokken

De politie zegt dat de gearresteerden vermoedelijk leden zijn van de verboden islamitische groepering Ansarullah Bangla Team (ABT). Deze groepering werd opgericht circa 2007 en bestaat vooral uit studenten van private universiteiten.

Volgens het Bengalese Terrorism Research & Analysis Consortium is het ABT een door Al Qaeda geïnspireerde extremistische groep. Het ABT ging actief op zoek naar jongerenparticipatie voor een lokale jihad en probeerde controle te verwerven over bepaalde regio’s in Bangladesh.

Nadat het ABT door de politie verdacht werd van bedreigingen en moorden op bloggers en schrijvers, werd de groepering geband. Toch wordt ze nog steeds gelinkt met de reeks moorden van 2013 tot 2015.

De verantwoordelijkheid voor een aantal van de moorden werd publiekelijk geclaimd door Al Qaeda in het Indiase Subcontinent (AQIS). In de online video die ze verspreidden na de moord op Niladri Chatterjee noemden ze hun slachtoffer een vijand van Allah en dreigden ze in de toekomst gelijkaardige acties uit te voeren tegen bloggers en vrije denkers.

Wat doet de politie?

Officieel is Bangladesh een seculier land, maar dit creëert vaak spanningen met islamitische organisaties die meer impact willen hebben. Meer dan 90 procent van de bevolking is islamitisch.

Blogger Pinaki Bhattacharya, vriend van de vermoorde blogger Roy, schreef op Facebook: ‘In Bangladesh is het makkelijkste doelwit een atheïst. Een atheïst kan worden aangevallen en vermoord.’ De meeste atheïstische Bengalese bloggers zijn ondergedoken, en gebruiken vaak pseudoniemen om nog te kunnen posten.

In Bangladesh is het makkelijkste doelwit een atheïst. Een atheïst kan worden aangevallen en vermoord.

Imran H. Sarkar, leider van een netwerk van blogger-activisten, zei dat de recente arrestaties weinig geruststellend waren voor Bengalese bloggers, tenzij de politie bewijs kon leveren dat ze daadwerkelijk betrokken waren. Hij bekritiseerde de Bengalese overheid voor hun onvermogen om eerdere moorden op bloggers op te lossen en om alle daders op te pakken. Samen met honderden andere activisten was hij aanwezig in een protestmars meteen na de dood van Niladri Chatterjee op 7 augustus.

De Bengalese Inspecteur van de Generale Politie vroeg twee dagen na de dood van Niladri Chatterjee aan bloggers om niet te schrijven over hun religieuze overtuigingen: ‘Zij die vrije denkers en schrijvers zijn, vraag ik, zorg alsjeblieft dat je geen grenzen overschrijdt. Alles iets iemands religieuze gevoelens of geloof kan kwetsen zou het niet geschreven moeten worden.’ Hij herinnerde het publiek eraan dat iedereen die religieuze overtuigingen beledigt, bestraft kan worden met maximaal 14 jaar gevangenis.

Imran Sarkar vond deze commentaar onacceptabel. Volgens hem lijkt dit soort opmerkingen een indirecte rechtvaardiging van moord te zijn vanwege autoriteiten. Hij zei dat hij hoopte dat de politie fatsoenlijk onderzoek zou voeren dat zou leiden tot de arrestaties van de echte masterminds achter de bloggermoorden.