Visserijsector kampt met glazen plafond

De kansen voor vrouwen zijn beperkt en ze zijn nauwelijks vertegenwoordigd in leidende posities. De visserijsector blijft daarmee ver achter bij andere sectoren, zegt de FAO.

Zo’n 120 miljoen mensen halen inkomsten uit visvangst, aquacultuur en visverwerkende activiteiten. Een groot deel van deze mensen werkt in de kleinschalige visserij. Vis is wereldwijd een belangrijke bron van voedingsstoffen die meer dan 20 procent van de benodigde dierlijke proteïnen verschaft in arme landen.

Het vergroten van de gendergelijkheid in de visserijsector is belangrijk voor de voedselzekerheid, zegt de FAO. ‘Dat geldt zowel op huishoudelijk niveau, waar vrouwen zorgen voor eten en inkomen, als op wereldwijd niveau, waar de visserij-industrie op duurzame wijze zal moeten groeien om de wereldbevolking te blijven voeden.’

De visproductie moet volgens de FAO met 20 tot 30 miljoen ton per jaar stijgen om te kunnen voldoen aan de groeiende vraag. De globalisering van markten, stagnatie van de visvangst in oceanen en de klimaatverandering behoren tot de factoren die extra druk zetten op de inkomsten van vrouwen in de sector. Een extra moeilijkheid naast de bestaande beperkingen waar vrouwen tegenaan lopen als gevolg van traditionele rolverdelingen en een gebrek aan toegang tot verwerkende faciliteiten en opslagmogelijkheden.

Onbetaald werk

De visvangst wordt grotendeels gedomineerd door mannen, in het bijzonder de offshore-visserij en de industriële visserij. Vrouwen werken meestal in de verwerkende industrie en plaatselijke verkoop, of vervullen ondersteunden rollen, inclusief het schoonmaken van de vissersboten en het vervoeren van vis naar de markt, staat in het rapport.

Dit werk wordt lager betaald, en in sommige gevallen zelfs niet betaald, en vaak niet erkend als een bijdrage aan de economie en voedselzekerheid. Vrouwen die de visserij in willen, lopen in sommige ontwikkelingslanden aan tegen beperkte mogelijkheden om geld te lenen of een vissersboot te bezitten. Daardoor zijn ze niet in staat een eigen bedrijf te beginnen, hun activiteiten op te schalen of toegevoegde waarde aan producten te geven.

Gendergelijkheid is niet alleen een probleem in de kleinschalige visserij, ook in bestuursorganen zijn vrouwen afwezig. Van de honderd belangrijkste visserijbedrijven, heeft slechts één bedrijf op dit moment een vrouw aan het hoofd, staat in het rapport. ‘De sector kan niet duurzaam opschalen als we niet de beste mensen daarvoor inzetten’, zegt Audun Lem, plaatsvervangend directeur van de divisie Visserij- en Aquacultuurbeleid bij de FAO.

De FAO werkt momenteel samen met bedrijven, sectororganisaties en universiteiten aan een nieuw netwerk voor vrouwen in de visserijsector, met de bedoeling om meer vrouwen op managementposities te krijgen.