VN-Veiligheidsraad bespreekt voor het eerst homorechten

De bijeenkomst van maandag 24 augustus, die gehouden werd op initiatief van de Verenigde Staten en Chili, werd bijgewoond door een Irakees en een Syriër. Allebei ontvluchtten zij vervolging vanwege hun seksuele oriëntatie door de Islamitische Staat (IS). De informele ontmoeting was bedoeld om op open wijze denkbeelden uit te wisselen, zonder verdere verplichtingen.

Boris Dittrich, directeur belangenbehartiging van het programma voor LGBT-rechten bij mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) is kritisch over de besloten dialoog. Hij zegt dat de bijeenkomst van gisteren ‘duidelijk geen officiële bijeenkomst van de VN-Veiligheidsraad was.’ ‘Leden van de Veiligheidsraad zijn niet verplicht dit soort bijeenkomsten bij te wonen’, legt hij uit. ‘Toch is het interessant is dat dit debat gehouden is.’

‘De getuigenissen van mensen die te maken hebben gehad met aanvallen van IS op de mensenrechten zullen de aandacht vestigen de wreedheden die IS begaat tegen homo’s, of mannen die aanzien worden voor homo’, zegt Dittrich. ‘Het debat zal niet uitmonden in de aanname van een resolutie. Voor homo’s in Irak en Syrië zit het belang van het debat in verandering in hun thuisland. Leidt dit debat tot minder schendingen van de rechten van LGBT’ers? Of zal de extra aandacht op VN-niveau juist leiden tot meer doelgerichte moorden door IS?’, vraagt hij zich af. ‘Ik heb het antwoord niet, maar ik hoor graag wat de deelnemers aan het panel daarover te zeggen hebben.’

Dittrich wijst erop dat het Bureau van de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen (UNHCR) zijn personeel in Turkije en andere landen waar LGBT’ers naartoe vluchten, moet sensibiliseren om op een accurate en serieuze manier om te gaan met deze kwestie. Te vaak, zegt hij, hoort HRW van asielzoekers die vluchten vanwege hun geaardheid of genderidentiteit, dat hun problemen genegeerd worden. ‘Dit is een gebied waarop de VN daadwerkelijk een rol kunnen spelen en het zou een geweldige uitkomst van het debat zijn.’

Staatsveiligheid

Gevraagd naar de bemoeienis van de VN-Veiligheidsraad met niet-veiligheidskwesties, zegt ambassadeur Anwarul K. Chowdhury, voormalig VN-ondersecretaris-generaal en Hoge Vertegenwoordiger: ‘Ik geloof dat het handhaven van de internationale vrede en veiligheid van veel dingen afhangt die onderling met elkaar verweven zijn.’

‘Het is absoluut onrealistisch, onpraktisch en onverantwoordelijk om een kwestie te categoriseren als zou die geen invloed hebben op het handhaven van vrede en veiligheid. Ik het verleden heeft de Veiligheidsraad zich gebogen over hiv/aids, klimaatverandering en serieuze mensenrechtenschendingen. De raad heeft eerder ook een verklaring uitgegeven over overstromingen in Mozambique. Dit omdat het water landmijnen wegspoelde van de oorspronkelijke plaatsen, die voor ontmijning in kaart gebracht waren door de VN’, zegt Chowdhury.

In de afgelopen zeventig jaar, zegt hij, heeft de Veiligheidsraad zich vooral gericht op staatsveiligheid en militaire strategieën, niet op menselijke veiligheid zoals de complexiteit van de wereldwijde situatie vandaag vereist. ‘Dit perspectief moet veranderen, wil de raad op betekenisvolle wijze effectief zijn in zijn besluiten en acties.’

Rusland

‘Veel leden van de VN-Veiligheidsraad, zowel permanente als niet-permanente, zijn zelf berucht vanwege hun onderdrukking van LGBT’ers of het blokkeren van belangenbehartiging op het gebied van LGBT-rechten op internationaal niveau’, zegt Javier El-Hage, hoofd juridische zaken bij de Human Rights Foundation.

Rusland bijvoorbeeld houdt publieke discussie over LGBT-rechten tegen met het argument dat het om ‘homopropaganda’ gaat. China schaart zich bij de VN meestal achter dictaturen om verwijzingen naar de rechten van homoseksuelen te weren uit VN-teksten. Ook de niet-permanente leden Tsjaad, Angola, Nigeria en Maleisië stellen zich discriminatoir op, zegt hij. ‘Dankzij de symbolische zet van de VS en Chili, worden zij gedwongen zich bezig te houden met onderwerpen die ze liever vermijden.’