Vredesactivisten willen Erdogan stoppen

De persconferentie van War Resisters’ International (WRI) in Brussel had vooral als doel: meer media-aandacht creëren voor de wanpraktijken in Koerdisch Turkije. Minstens 20.000 burgers zijn inmiddels gedood in het conflict en toch grijpt Europa niet in. ‘Europa heeft ons in de steek gelaten’, zeggen verschillende Koerdische organisaties aan WRI, een niet mis te verstane boodschap van de Koerden.

Erdogan speelt spel met Europa

De reden waarom Europa niet ingrijpt is, volgens de Koerden, de vluchtelingencrisis: ‘Europa heeft er baat bij om op een goed blaadje te staan bij Erdogan. Als Europa ingaat tegen zijn beleid, dreigt hij ermee alle vluchtelingen terug naar Europa te sturen’, verduidelijkt Gamze Yalcin, advocate en lid van de Human Rights Foundation of Turkey (HRFT).

De PKK (Koerdische Arbeiderspartij) verdedigt de belangen van de Koerden, maar zij krijgen geen Europese steun. Ze staan immers op de Europese terreurlijst, en de oorlogen in Syrië en Irak schaden hun imago, vinden de Koerden. ‘De organisaties zeiden vaak dat de vredesonderhandelingen waren stopgezet omdat de PKK en de Koerdische milities in Noord-Syrië steun krijgen van elkaar. Ze worden dan ook verdacht van terrorisme’, zegt Coskun Üsterci, vredesactivist en ook lid van de HRFT.

Üsterci benadrukt dat de Turks-Koerdische strijd een burgeroorlog is, geen strijd tegen terrorisme. ‘Erdogan speelt een spel met Europa. Het is heel slim van hem om het woord “terrorisme” in de mond te nemen. Zo lang Erdogan niet erkent dat er een burgeroorlog is, kan hij doen wat hij wil. Maar laat een ding duidelijk zijn: we zitten er middenin.’

De buitenwereld is een andere wereld

De oorlogsfeiten spreken nochtans voor zich, aldus WRI: 20.000 burgerdoden en 3000 vernielde dorpen. De bevolking van het meest getroffen gebied is geslonken van 25.000 naar 6000. Zo’n 23.000 Koerden hebben de regio verlaten.

Zo lang Erdogan niet erkent dat er een burgeroorlog is, kan hij doen wat hij wil. Maar laat een ding duidelijk zijn: we zitten er middenin.

Sinds augustus vorig jaar werd een avondklok ingesteld. Burgers mochten zich soms langer dan een week niet meer buiten de muren van hun huis verplaatsen. ‘Mensen die naar buiten gingen om brood te halen of die probeerden om dierbaren naar ambulances te brengen, werden koudweg neergeschoten. Een 53-jarige vrouw werd dagenlang in een diepvriezer bewaard omdat het niet was toegestaan om haar lijk te begraven’, vertelt WRI.

Een gebrek aan basisbehoeften was het gevolg: geen eten, elektriciteit, water of gezondheidszorg. Zelfs als er hulp kwam, werd deze niet geaccepteerd. ‘Twee studenten die waren toegelaten om humanitaire hulp te bieden in Sur mochten niet meer uit de bezette regio. Zij zijn ook doodgeschoten’, zegt WRI.

De meeste avondklokken zijn opgeheven sinds maart. Toch zijn er nog altijd gebieden afgesloten van de buitenwereld. Zo kunnen de hardst getroffen gebieden in Cizre nog steeds niet worden bezocht. In Lice en Nusaybin zijn intussen nieuwe gevechten gestart sinds april, de avondklok werd er opnieuw ingevoerd.

Communicatiestop

Dat al deze verhalen ons niet bereikt hebben, is verontrustend, zegt WRI. Volgens getuigenissen van WRI bleven alle mediakanalen lange tijd afgesloten. Facebook of Youtube waren ontoegankelijk. De verhalen over de slechte situatie reikten dan ook niet ver.

‘Wij, als vredesactivisten, spelen een grote rol in het herstarten van een vredesdialoog, maar Europa ook.’

‘Een vraag die we heel vaak kregen in Cizre was: “Hebben jullie onze verhalen niet gelezen?” Veel van de organisaties die we spraken, zeiden ons dat ze non-stop gepubliceerd hebben over de gruwelen tegen de Koerden, zelfs in het Engels.’

‘Ze wilden een ander verhaal vertellen dan de eenzijdige Turkse propaganda die geënt is op de strijd tegen de “terroristische Koerden”’, vertelt WRI.

Strijden tegen Erdogan

Gamze Yalcin zegt dat Erdogan te lang zijn gang is kunnen gaan. ‘De overheid wil iedereen de mond snoeren. Wij hebben, als mensenrechtenorganisatie, de taak om alle misbruiken eindelijk aan de kaak te stellen. Dat was ook het doel van onze reis: de onmenselijke behandeling van de Koerdische burgers aan het licht brengen.’

Üsterci: ‘Het enige wat wij willen, is de burger beschermen. Er moeten regels zijn in een conflict, en daarvoor is een dialoog nodig. We hebben gefaald om naar de noden van het volk te luisteren. We moeten absoluut teruggaan naar een vredespact. Wij, als vredesactivisten, spelen daar een grote rol in, maar Europa ook.’