'Water is belangrijkste aspect van ontwikkeling'

Wereldwijd hebben meer dan 748 miljoen mensen geen toegang tot veilig drinkwater. Uit cijfers van de VN blijkt dat 1,8 miljard mensen water drinken dat besmet is met fecaliën. Jaarlijks sterven meer dan 2 miljoen mensen door gebrek aan proper water.

De kwestie komt steeds hoger op de ontwikkelingsagenda te staan. Maar terwijl beleidsmakers oeverloos debatteren, zijn er ook enkele stemmen die klaarheid scheppen in een van de meest complexe en urgente problemen ter wereld.

Indiase Waterman

Eén van hen is Rajendra Singh. Hij ontving de prestigieuze Stockholm Waterprijs 2015 vanwege zijn 35 jaar lange inzet voor waterbeheer en –behoud. Deze ‘Waterman van India’ past een oude techniek om regenwater op te vangen toe om rivieren nieuw leven in te blazen, en meer dan 1200 dorpen in zijn thuisprovincie Rajasthan van stromend water te voorzien.

Met zijn grote rivieren en talloze vertakkingen is India een van de meest complexe zoetwatersystemen in de wereld. Een ideale casestudie voor waterbeheer dus. Bovendien hebben meer dan 150 miljoen van 1,2 miljard inwoners nog steeds geen toegang tot water.

We hebben geen behoefte aan nieuw beleid maar wel aan concrete actie, vindt Singh. ‘De bestaande regelgeving in India wordt niet goed uitgevoerd. Daarom moeten we nu starten met duidelijke, gedecentraliseerde maatregelen vanuit de gemeenschap. De rol van de regering bij dit type van waterbeheer is zeer belangrijk: voldoende middelen verschaffen aan de lokale bevolking en een klimaat scheppen dat aanzet tot actie.’

Waterparlement

‘Voor echte verandering hebben we de regering en de bevolking nodig. We mogen niet zomaar alles overlaten aan de privésector. In Rajasthan bijvoorbeeld zijn veel bedrijven actief, maar hebben we ook een zogenaamd waterparlement. Zo blijven de rechten van de bevolking gerespecteerd’, verklaart Singh.

Hij ziet met lede ogen aan hoe er langs verschillende wegen beslag wordt gelegd op watervoorraden en waterlopen, bijvoorbeeld door de vastgoedlobby. Dit is een groot probleem in onder andere India, Pakistan, Nepal en Bangladesh. ‘Armoede in deze regio is het gevolg van een watercrisis, waarbij de rechten van de bevolking worden geschonden. Als we daar een eind aan kunnen maken, kunnen we overal in het gebied voldoende water verschaffen.’

Ganges

Rajendra Singh is ook bestuurslid bij Mission Clean Ganga. Kan deze derde grootste rivier van India wel opnieuw tot leven worden gewekt? Het is moeilijk maar niet onmogelijk, denkt hij. ‘Maar de regering laat zich enkel in met ingenieurs en technici. De bevolking – de zonen en dochters van de Ganges – laat ze links liggen. Als ze de mensen bij deze missie zou betrekken, duurt het hooguit tien jaar om de rivier te doen herleven.’

‘Elke dode rivier in India kan in principe in 10 à 15 jaar gereanimeerd worden. We hebben politieke wil nodig en de betrokkenheid van de bevolking. Ik zie mezelf als een sprankeltje hoop: ik herstel wat beschadigd werd. Zo zit ik in elkaar.’