Waarom 2000 doden door Boko Haram geen nieuws zijn

Tweeduizend doden bij één slachtpartij volstaan blijkbaar niet om de terreur in het noorden van Nigeria op de internationale agenda te krijgen. Stefaan Anrys probeert dat te begrijpen.

© AFP

Baga is de #CharlieHebdo van Nigeria

Rond de tijd dat in Frankrijk redactieleden van Charlie Hebdo werden neergekogeld, sijpelden berichten door dat op enkele uren vliegen van Parijs honderden misschien zelfs duizenden Nigerianen gedood waren door Boko Haram.

Ook vandaag nog staan alle media bol van Charlie Hebdo en valt amper een woord over terreur aan onze achterdeur.

Boko Haram heeft volgens een op 9 januari verspreid persbericht van de ngo Amnesty International naar schatting 2000 mensen gedood in het noordoosten van Nigeria. Het is een triest hoogtepunt in Boko Harams vijf jaar durende strijd.

Een internationale task force die vlakbij het Tsjaad-meer in Baga  gelegerd was, moest blijkbaar de duimen leggen voor de inmiddels goed bewapende jihadi’s. Na de val van Baga, stichtte Boko Haram moord en brand in Baga en naburige dorpen. De nieuwsflash leverde internationale pers op, zij het bescheiden in omvang als je vergelijkt met de terreurdoden in Frankrijk.

Hoe is het nog met ebola?

Zonder twijfel speelt het feit dat in Nigeria geen westerse slachtoffers gevallen zijn.  Het leven van een zwarte Afrikaan weegt blijkbaar minder zwaar dan dat van zijn blanke evenknie, aldus critici. Die perceptie is deels correct. Het etnocentrisme van de media was tijdens de ebola-uitbraak in West-Afrika ook duidelijk merkbaar. Een Spaanse hulpverlener of een Amerikaanse expat die besmet raakt, zijn wereldnieuws. De duizenden naamloze doden zijn dat wat minder. Weet u hoeveel Afrikanen inmiddels gestorven zijn aan ebola? Heeft u onlangs nog een update gevonden in uw dagblad?

CNN wist niet eens waar Nigeria lag

Ik steek de hand in eigen boezem. Ook bij MO* was Baga ondergesneeuwd door Charlie Hebdo. Ik ben de Afrika-journalist op onze fijne, maar kleine redactie en mijn nieuwsvoelers waren tijdens de jaarwende ondergesneeuwd, op Ardeense hoogten, buiten het bereik van gsm en internet. Pas bij mijn terugkeer uit verlof heb ik die draad opgepikt. Noblesse oblige.

Sinds vorig jaar besteedt MO* echter meer aandacht aan Nigeria. Terecht. Dit land is de grootste economie in sub-Sahara Afrika en tegelijk het volkrijkste land van Afrika.

Bokostan = no go

Makkelijk werken is het echter niet, als journalist in Nigeria. Bovendien zijn de drie staten waar Boko Haram de plak zwaait, ook voor lokale politici en journalisten een no go-zone. CNN wist tijdens de uitbraak van de ebola-epidemie in West-Afrika niet eens waar Nigeria lag en toonde verkeerdelijk Niger op de wereldkaart. Laat staan dat ze zicht hebben op Boko Haram.

Is Boko Haram één organisatie of zijn het meerdere cellen? Wie is de baas? Spiegelt Boko Haram zich aan IS of is het daadwerkelijk geïnspireerd door het Sokoto-Kalifaat van Usman dan Fodio, dat voor de kolonisatie één van Afrika’s machtigste rijken was en honderd jaar stand hield? Of speelt achterstelling en onderdrukking vanwege de federale overheid een veel grotere rol?

Boko Haram is talloze malen complexer dan de – schijnbaar!- eenduidige aanslag op de Europese vrijheden in Parijs. Nigerianen zelf weten trouwens niet goed wat er gaande is. Bij mijn reis vorig jaar merkte ik dat Nigerianen in  het overwegend christelijke zuiden amper weten wat zich afspeelt in het islamitische noorden en omgekeerd. 

Als Nigeria zelf amper rouwt of jouwt,  kan je niet verwachten dat westerlingen met miljoenen op straat komen voor Baga

#IamBaga

Enkele hashtags zoals #IamBaga of #weareallbaga niet te na gesproken, leeft het bloedbad ook minder op sociale media. Er zijn over Baga amper tweets, foto’s of video’s verschenen, ook omdat de communicatie er zo moeilijk is. De politieke leiders in Nigeria –en dat is zomogelijk nog erger -  hebben eelt op hun ziel. Economieminister Ngozi Okonjo-Iweala  tweette wel over #jesuischarlie, fulmineerde Elnathan John, maar repte met geen woord over de moorden in eigen land. Goodluck Jonathan, de president van Nigeria, postte een foto vanop het huwelijk van dochterlief, uitgerekend het weekend waarin Boko Haram een tienjarig meisje op pad stuurt met een bommengordel om het tengere lijf.

De president die op papier ook ‘opperbevelhebber’ van het leger is, zwijgt liever over Bokostan. In februari zijn het verkiezingen en hem wordt allang gebrek aan daadkracht aangewreven. Nigeria heeft het grootste leger van West-Afrika – een erfenis van de militaire dictatuur – maar het is verziekt door corruptie, gebrek aan leiderschap en slecht uitgerust. Westerse mogendheden willen liever niet samenwerken met troepen die van grove mensenrechtenschendingen worden beticht en Nigeriaanse militairen zelf gaan niet zelden op de vlucht, wanneer jihadi’s van Boko Haram de overhand halen.

Welke voetsoldaat wil er nu sterven voor een natie die amper begeestert of lonen uitbetaalt en waar overvloedige defensiebudgetten door politici en hoge officieren achterover geslagen worden? Zo beweert alvast Femi Falana, een vooraanstaande Nigeriaanse activist, die vreest dat de onlangs vrijgemaakte 1 miljard dollar in de strijd tegen Boko Haram eerder kiescampagnes zal spijzen.

Nigeria heeft geen nood aan drones of boots on the ground

Nigeria needs us.. NOT

Als Nigeria zelf amper rouwt of jouwt,  kan je niet verwachten dat westerlingen met miljoenen op straat komen voor Baga. De campagne #bringbackourgirls was de jongste internationale oprisping over het geweld van Boko Haram. Nog altijd zijn veel Chibok-meisjes niet terecht, alle Amerikaanse drones en intelligence ten spijt. Ook hierover bestaat terecht wrevel. De saga van de gekidnapte schoolmeisjes en de onmacht - of is het onwil?- om Boko Haram militair te verslaan, doet vragen rijzen bij de bevolking, die wilde geruchten verspreidt over onverkwikkelijke banden tussen Boko Haram en opposanten van de zittende president.

Deze schuchtere poging te begrijpen waarom 2.000 doden ondergesneeuwd zijn door Charlie vergoelijkt geenszins (ons) gebrek aan media-aandacht en is evenmin een oproep voor méér westerse inmenging. Het laatste dat Nigeria nodig heeft zijn drones of boots on the ground. Libië heeft al bewezen dat militaire interventies meer kwaad dan goed doen. Kadhafi is gelukkig weg, maar het land is na ‘onze’ bommen verworden tot een puinhoop die tot ver daarbuiten brandhaarden voedt. Misschien ook die in Nigeria.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.