Burgemeesters Hiroshima en Nagasaki eisen ontwapening

Vandaag komen de 190 lidstaten van het Non-proliferatieverdrag bijeen in New York voor een vierweekse evaluatie. Het verdrag vereist dat deelnemers met elkaar onderhandelen ‘in goed vertrouwen’, maar er is nog steeds een enorme kloof tot werkelijke afspraken over afschaffing van kernwapens. Het is tijd dat de leden van het verdrag onderhandelingen beginnen over ontwapening.

Zeventigste verjaardag

‘Het aantal bijna-rampen met kernwapens is schokkend.’

Dit jaar is het zeventig jaar geleden dat er atoombommen werden afgeworpen op Hiroshima en Nagasaki. Over de hele wereld zullen de honderdduizenden slachtoffers worden herdacht.

Maar de herdenking biedt ook een kans om de overlevenden te eren, namelijk door hun oproep te steunen tot afschaffing van alle kernwapens.

Wij, de burgemeesters van Hiroshima en Nagasaki, zijn maar twee van de 6600 steden en regio’s die zich achter dit doel hebben geschaard. Onze organisatie, Burgemeesters voor Vrede, is in 1982 opgericht om over grenzen heen samen te werken aan de afschaffing van kernwapens, maar nog steeds komen er ieder jaar burgemeesters bij. Dat is niet vreemd, want juist zij hebben de verantwoordelijkheid om de veiligheid van hun burgers te beschermen. De afschuwelijke langetermijngevolgen van kernwapens, voor mensen en milieu, vooral in dichtbevolkte gebieden, kunnen niet worden overdreven.

Het gevaar dat deze wapens werkelijk zullen worden gebruikt, met of zonder opzet, zal blijven bestaan zolang ze beschikbaar zijn. Het is schandalig dat er nog zulke grote bedragen worden gestoken in het onderhouden en moderniseren van deze wapens, in een tijd dat er te weinig middelen zijn om dringende humanitaire noden aan te pakken.

Het aantal bijna-rampen met kernwapens is schokkend. Los daarvan zijn alleen de wapens en hun installaties al een aantrekkelijke doel voor terroristen. Het is niet zomaar een bijzaak, dat internationale veiligheid nog steeds afhankelijk is van ‘nucleaire afschrikking’, een doctrine gebaseerd op wederzijds wantrouwen, om vrede te bewaren door middel van de dreiging van massamoord.

Gevaarlijk schaakspel

Erger nog, er zijn zelfs pleidooien geweest om ze nog te gebruiken ook. Militaire strategen denken uitgebreid na over welke steden er op hun doelwittenlijst moeten staan.

Burgers van die steden worden gebruikt als pionnen op een mondiaal schaakbord, maar over de werkelijke gevolgen van het spel wordt te weinig stilgestaan.

Mensen in de hele wereld moeten stoppen om elkaar als onbetrouwbare vijanden te zien.

Dat is waarom Burgemeesters voor Vrede, met een brede coalitie van maatschappelijke organisaties, niet alleen pleit voor afschaffing, maar ook voor een cultuur waarin mensen beseffen dat ze horen bij één menselijke familie, ongeachte alle verschillen.

Tot op heden hebben regeringen en ambtenaren het kernwapendebat beperkt tot symbolische maatregelen, zonder deadlines of bindende afspraken.

Ze zeggen dat de veiligheid nog niet ontwikkeld genoeg is om grote stappen tot ontwapening te zetten. Wij zijn het daar niet mee eens.

Nieuwe stappen nodig

Gezamenlijke pogingen van regeringen, universiteiten en allerlei maatschappelijke organisaties samen kunnen de wereld veranderen.

‘Het tragische verhaal van onze beide steden mag nooit het verhaal van andere steden worden.’

Maar het zijn de wereldleiders, vooral van de landen met kernwapens, die de eerste stap moeten zetten in het kweken van vertrouwen en het beginnen van betekenisvolle samenwerking. Al doende kunnen ze het fundament leggen van een nieuw veiligheidssysteem, een systeem dat niet afhangt van afschrikking.

Het is cruciaal dat de afgevaardigden op de Non-proliferatieconferentie samenwerken om wetgeving te brengen in het domein van nucleaire ontwapening, om zo de kloof in het verdrag te dichten.

Burgemeesters voor Vrede zal samen met de partners alles doen om hen hierin te steunen. Het tragische verhaal van onze beide steden mag nooit het verhaal van andere steden worden.

Kazumi Matsui is de burgemeester van Hiroshima en Tomihisa Taue is de burgemeester van Nagasaki. © Project Syndicate