Open brief aan minister Lieten

Geachte minister,

Vorige week opende u het Media Innovatie Centrum (MIX) in Brussel. Het Mix moedigt de innovatie in de mediasector aan. Dat is een nobel streven waar niemand wat op tegen kan hebben. Maar we stellen ons echter grote vragen bij de concrete uitwerking. Wordt innovatie echt gestimuleerd door de ‘nieuwe media’ vooraf uit te sluiten en het Mix volledig te schoeien op de leest van de ‘oude media’?

Het is net iets te gênant; aankomen op een feestje zonder uitnodiging. Daarom konden we vorige week op de opening van het Mix niet zelf aanhoren hoe Christian Van Thillo zijn visie op de toekomst van de media toelichtte.

Een van de eerste taken van het Mix bestaat er blijkbaar in om uit te zoeken hoe een gemeenschappelijke betaalmuur kan worden opgetrokken die de gevestigde mediagroepen toelaat online nieuws betalend te maken. Voorts wil het Mix het consumptiegedrag meten in functie van het werven van reclame-inkomsten en mediagroepen zicht geven op individueel klantengedrag. Dat dit jaar een deel van 4,5 miljoen euro belastinggeld naar het Mix stroomt voor een gemeenschappelijke paywall of voor het neuzen in ons consumptiegedrag klinkt wrang. Toch is niet dat wat ons echt bezwaart.

Wat ons wel fundamenteel bezwaart, is de vaststelling dat het Mix de zoveelste constructie dreigt te worden die de grote mediagroepen verder verstrekt en de groeikansen van kleine, nieuwe mediaspelers in de kiem smoort.

Het lijstje van directe en indirecte perssteun die enkel bij de grote mediagroepen terecht komt en waarvan vernieuwende media volledig worden uitgesloten is indrukwekkend lang: Kranten in de Klas, overheidscommunicatie, de quasi gratis krantenbedeling via bpost, de BTW-nul tarieven, de Media-academie. Veel transparantie over de precieze bedragen van die perssteun is er overigens niet. In totaal zou het gaan om een bedrag dat ergens tussen 300 en de 350 miljoen euro zweeft.

Nu weten we ook wel dat u geen beslissingsmacht hebt over al die elementen. De bevoegdheid over nogal wat indirecte systemen van perssteun ligt bij de federale overheid. Maar waarom moeten nieuwe media buiten de convenanten rond ‘Vlaamse overheidscommunicatie’ worden gehouden? Waarom kunnen journalisten en marketeers van de oude media wel naar de Media-academie en journalisten van de nieuwe media niet? Waarom kan er in deze hoogtechnologische tijden geen online alternatief voor Kranten in de Klas zijn? Waarom blijft het zo akelig stil wanneer het Mix wordt opgericht?

Onze vrees is dat het Mix, hoewel boeiend in opzet, in de praktijk uitgroeit tot alweer een extra vetpot voor de gevestigde mediabedrijven. Dat is bijzonder jammer, want echte innovatie in de (Vlaamse) media krijgt U pas wanneer het bestaande medialandschap echt wordt opengebroken.

Hoogachtend,

Apache, De Wereld Morgen, MO*, Rekto:Verso, StampMedia,

www.apache.be
www.dewereldmorgen.be
www.mo.be
www.rektoverso.be
www.stampmedia.be