Hind Fraihi’s "Undercover in Klein-Marokko": Tien jaar later

Voor het boek, dat oorspronkelijk een artikelreeks voor Het Nieuwsblad was, dook Fraihi als undercoverjournaliste Molenbeek in om het moslimfundamentalisme te ontleden. Ze verbleef er in een miezerig appartementje met Amira, een Marokkaanse ‘importbruid’ die was weggevlucht van haar man. Met haar appartement als uitvalsbasis sprak Fraihi met imams die haar waarschuwden tegen de radicalisering, probeerde ze tevergeefs gesprekken aan te knopen met ongrijpbare boerkameisjes, en babbelde ze honderduit met ‘arme straatjochies’ die in de kleine criminaliteit werkten. 

Met ware radicalen kwam ze niet in aanraking, wat – zoals Fraihi zelf suggereert – waarschijnlijk te maken had met het feit dat ze een vrouw is. De radicaalste meningen in Undercover in Klein-Marokko kwamen van de straatjongeren. Maar zelfs hun uitspraken hadden meer weg van puberale grootspraak dan van moslimfundamentalisme.

Een brochure die ze tegenkwam in een moskee, echter, is wel degelijk radicaal. En via deze brochure stuitte ze op andere fundamentalistische lectuur die de Amsterdamse moskee El Tawheed doodleuk uitgeeft. Dit is meteen ook het meest choquerende dat Fraihi blootlegde: zulke fundamentalistische lectuur kan niet anders dan bijdragen tot de radicalisering van moslims. 

Rond Fraihi’s polariserende toon kan je niet omheen.

De eindinterviews met twee moslims die op het Vlaams Belang stemmen, zijn eveneens interessant, net als Fraihi’s analyse dat de institutionalisering van de Islam de voornaamste boosdoener in het radicaliseringsverhaal is.

Maar het boek heeft ook zijn zwaktes. Zo zou haar verhaal sterker zijn geweest als ze ook islamdeskundigen had geïnterviewd. Dat ze de grote en kleine jihad met elkaar verwisselt, bijvoorbeeld, geeft een serieuze deuk aan haar geloofwaardigheid. Vervolgens hadden gesprekken met jeugdwerkers haar interviews met de Molenbeekse jongeren wat meer context kunnen geven.

Bovendien had de nieuwe uitgave wel een update kunnen gebruiken. Zo vroeg Fraihi zich af waarom moslims ‘in godsnaam op straat komen tegen humorloze tekeningen en niet voor hun eigen rechten en die van hun medeburgers’. De Arabische Lente in 2011 heeft ondertussen het tegendeel bewezen.

Tenslotte is er nog de polariserende toon van het boek, de reden waarom Kif Kif, de antiracismebeweging die de artikelreeks aanvankelijk publiceerde, haar steun na enkele weken introk. Rond Fraihi’s polariserende toon kan je inderdaad niet omheen. Uitspraken als ‘de integratiesector ligt aan het infuus’ en ‘ik neem mijn beroep te serieus om me te verkleden alsof het carnaval is [over het al dan niet dragen van een boerka]’ zijn serieuze afknappers voor lezers die op zoek zijn naar objectieve berichtgeving. Jammer.

“Undercover in Klein-Marokko” van Hind Fraihi is uitgegeven door Uitgeverij Van Halewyck. 180 blz. ISBN. 9789461315229