Chikungunya en zijn ongemakken

Chikungunya kan men beschouwen als de broer van dengue, de symptomen zijn min of meer gelijkaardig. Evenwel, het virus is behoorlijk nieuw en nog steeds relatief onbekend.

Door die onbekendheid geloven slecht geïnformeerde Mexicanen in allerlei mythes waardoor het virus het onterechte label ‘levensgevaarlijk’ heeft verworven.

‘Er bestaat geen medicijn voor het virus. Genezen doe je door veel te rusten, veel vloeistoffen te drinken en de koorts uit te zweten.’

De ziekte die door het virus veroorzaakt wordt is an sich niet dodelijk, maar gaat gepaard met hoofdpijn, zware vermoeidheid en hoge koorts, en vervolgens huiduitslag en zware gewrichtspijnen. Geen pretje dus. Ik kan er van meespreken, het is echt afzien. Je voelt je echt miserabel, ik heb in drie dagen niets gegeten. Genezen doe je door veel te rusten, veel vloeistoffen te drinken en de koorts uit te zweten. Pijnstillers voor de gewrichten zijn ook een must. Anders dan met dengue bestaat er nog geen medicijn of inenting tegen het virus.

Opmerkelijk is dat vooral vrouwen slachtoffer zijn van dit virus. Voorlopig zijn er meer dan duizend officiële gevallen van Chikungunya in Yucatán en daarvan is vijfenzestig procent vrouwelijk. Mexicaanse onderzoekers proberen dit te verklaren door te stellen dat vrouwen vaker korte broeken of shorts dragen en door de ontblote enkels en kuiten meer risico lopen op muggenbeten. Of ook, algemeen geweten is dat muggen zich graag stil houden in huiselijke omgevingen. Een groot deel van de Mexicaanse vrouwen zijn huisvrouw of werken als muchacha in huizen van meer gegoede burgers, waardoor ze opnieuw meer risico lopen op de ziekte.

Geen alcohol

Desalniettemin, voor veel Mexicanen is het ergste dat, eens je genezen bent van de ziekte, je lever moet rusten. En dat betekent, afhankelijk van de ernst van de ziekte, tussen de 2 en 12 maanden geen alcohol consumeren! Een ware nachtmerrie in het land van tequila, margherita, michelada enzovoort. Vaak alleen al daarom zijn ze als de dood voor de ziekte. En de tijdelijke drooglegging respecteer je maar best. Mijn joviale buurman sloeg in zijn je-m’en-foutisme de wijze raad in de wind en dronk zijn dagelijkse biertjes met veel genot. Twee weken geleden overleed hij.

De verspreiding van de muggen die drager zijn van Chikungunya is moeilijk te stoppen. De groendienst van Mérida probeert dan wel het virus te lijf te gaan door courant pesticiden te spuiten op voetpaden en straten, veel zoden brengt dat niet aan de dijk, want de muggen leggen hun eitjes in stilstaand water. Op plaatsen als dakgoten, bloempotten en in het regenwater in gebruikte autobanden krioelt het van muggeneitjes.

De eerste serieuze uitbraak van het virus vond plaats in Kenia, in 2003. In het Swahili betekent Chikungunya zoveel als ‘de ziekte van de kromme man’, verwijzend naar de gewrichtspijnen. Vanuit Afrika verspreidde het zich snel naar India en Zuid-Oost Azië. En sinds een jaar of twee hebben de muggen ook de weg naar Latijns-Amerika gevonden. In theorie zou de mug ook in Europa  kunnen gedijen. In 2007 brak er in de buurt van Venetië een epidemie uit waar 217 personen besmet raakten. De WHO volgt de ziekte al enkele jaren op de voet, en in meerdere landen wordt verwoed gezocht naar een mogelijk medicijn. Hoe dan ook, naar alle waarschijnlijkheid is Chikungunya een blijver.