Hangt de rode vlag nog uit?

Professor Shi Juan was de eerste spreker van het Generation Under Construction programma. Tot onze verbazing doorspekte hij zijn lezing over ‘Higher education in China’ met anekdotes uit zijn eigen leven dat leest als een kleine geschiedenis van China sinds de jaren zestig. De professor en vicepresident van Sichuan University doet zijn verhaal via Phedra Neel op basis van haar notities van zijn lezing.

  • Robert Croma (CC BY-NC-SA 2.0) 'De jongeren van vijftien tot vijfentwintig jaar hadden helemaal niks om handen. Om te voorkomen dat deze jongeren maar wat op straat zouden rond hangen en zo overlast zouden veroorzaken in de steden, besloot Mao Zedong om ze naar het platteland te sturen.' Robert Croma (CC BY-NC-SA 2.0)
  • thierry ehrmann (CC BY 2.0) 'In 1978, nadat Mao was overleden, kwam Deng Xiaoping aan het roer te staan van dit land.' thierry ehrmann (CC BY 2.0)
  • World Bank Photo Collection (CC BY-NC-ND 2.0) 'De focus in het onderwijs ligt te veel op het theoretische aspect en de praktijk wordt eerder verwaarloosd. Hierdoor zijn onze studenten vaak niet klaar voor de arbeidsmarkt.' World Bank Photo Collection (CC BY-NC-ND 2.0)

Ironisch genoeg sloten de scholen tijdens de Culturele revolutie.

Alle scholen, gaande van de kleuterklas tot de universiteit, sloten voor tien jaar hun deuren.

Uiteraard wisten we toen nog niet dat dit tien jaar zou duren, wij liepen maar wat doelloos rond op straat.

De jongeren van vijftien tot vijfentwintig jaar hadden helemaal niks om handen. Om te voorkomen dat deze jongeren maar wat op straat zouden rond hangen en zo overlast zouden veroorzaken in de steden, besloot Mao Zedong om ze naar het platteland te sturen.

‘Elke dag dwong ik mezelf één pagina te memoriseren. Die pagina had ik namelijk nodig om ‘s avonds een vuurtje aan te maken om te koken.’

‘Dat ze maar de stiel van landbouwer leren en zo de maatschappij helpen’, moet hij gedacht hebben.

Ik onderging hetzelfde lot.

Ik zat nog maar net in het middelbaar toen de revolutie uitbrak en ook ik werd dus naar deze landelijke gebieden gestuurd.

Drie jaar heb ik daar gewerkt op een boerderij.

In de tussentijd heb ik mezelf Engels aangeleerd aan de hand van een woordenboek dat ik van mijn moeder had gekregen. Zij had dit boekje gekregen van een missionaris bij wie zij school had gelopen. Elke dag dwong ik mezelf één pagina te memoriseren. Die pagina had ik namelijk nodig om ‘s avonds een vuurtje aan te maken om te koken.

thierry ehrmann (CC BY 2.0)

‘In 1978, nadat Mao was overleden, kwam Deng Xiaoping aan het roer te staan van dit land.’

Geleidelijk aan openden in de jaren zeventig hier en daar de scholen weer. Als je geluk had kon je je studies hervatten, al moet ‘geluk’ hier politiek geïnterpreteerd worden. Als er namelijk één woord was om het Chinese onderwijssysteem toen te omschrijven, dan was het ‘rood’.

Alleen de kinderen van communistisch gezinde ouders mochten studeren, met andere woorden: alleen als je van lage komaf was. De communistische partij had de oude elite net weggewerkt, die gingen ze nu toch zeker niet gaan onderwijzen? Zo verging het mij ook. Na die drie jaar op het platteland ben ik terug mogen keren naar de stad, waar ik nog eens drie jaar als arbeider heb gewerkt. In de tussentijd heb ik mezelf altijd zo veel mogelijk bijgebracht, wat er toe leidde dat ik na mijn job kon beginnen studeren aan de universiteit.

‘Alleen de kinderen van communistisch gezinde ouders mochten studeren.’

In 1978, nadat Mao was overleden, kwam Deng Xiaoping aan het roer te staan van dit land. Hij zette de eerste prille stapjes naar de integratie van China in de rest van de wereld.

Al moet je je hier niet te veel bij voorstellen. Zo was het de overheid die op basis van een test bepaalde wat je moest studeren en dus de rest van je leven moest doen.

Of nog een voorbeeld, zo heeft de staat mijn boeken afgepakt. Ik was namelijk gaan studeren in de Verenigde staten van Amerika, en toen ik terug kwam had ik boeken mee die zij te ‘westers’ vonden, onder andere van Freud.

Later ben ik ook nog eens verbannen geweest, misschien juist door diezelfde boeken, naar Tibet. Dit zou eigenlijk een straf moeten geweest zijn, maar was eerder verrassend leuk. Ik heb daar mijn eerste ervaringen opgedaan als leerkracht. Je zou kunnen zeggen dat ik daar de eerste stapjes gezet heb van mijn carrière die uiteindelijk culmineerde in mijn vicepresidentschap van Sichuan University.

World Bank Photo Collection (CC BY-NC-ND 2.0)

‘De focus in het onderwijs ligt te veel op het theoretische aspect en de praktijk wordt eerder verwaarloosd. Hierdoor zijn onze studenten vaak niet klaar voor de arbeidsmarkt.’

Achteraf ben ik dan nog eens naar Amerika afgereisd, meer bepaald Pennsylvania, om mijn doctoraat te behalen. Ik was een van de eerste Chinese professoren aan deze universiteit met een doctoraat. Ook nu kon ik het niet laten om boeken mee te nemen, al mocht ik er nu al wel wat meer houden. De meeste zijn nu toch te vinden in de bibliotheek van de universiteit, de rest zit in mijn privécollectie.

‘De weg voor ons is minstens even lang als de weg die we al hebben afgelegd.’

In de tussentijd vonden de evenementen op het Tiananmen-plein plaats. Dit toont aan dat het zelfs in 1989 nog niet zo goed ging met de academische vrijheid.

Mijn vrienden verklaarden me dan ook gek toen ik midden de jaren ‘90 besloot om terug te keren naar China. Maar ik voelde gewoon dat ik moest terug komen.

Ondertussen zijn zowel het onderwijssysteem en China uiteraard volledig veranderd. We staan meer open voor de rest van de wereld. We zoeken uit hoe we de internationale relaties kunnen verbeteren en het beste uit elkaars cultuur kunnen halen.

In mijn lessen probeer ik dan ook om een open dialoog mogelijk te maken en de studenten zelf te laten beslissen welke onderwerpen we behandelen. Naar mijn mening kampt ons systeem nog steeds met veel problemen. Problemen die het gevolg zijn van jarenlange staatscontrole.

Zo ligt de focus in het onderwijs te veel op het theoretische aspect en wordt de praktijk eerder verwaarloosd. Hierdoor zijn onze studenten vaak niet klaar voor de arbeidsmarkt en worden zij te veel gekneed tot modelleerling zonder dat er ruimte is voor hun eigen individualiteit. De weg voor ons is minstens even lang als de weg die we al hebben afgelegd.”

Phedra Neel, de auteur van deze bijdrage, is tweedejaars student Rechten aan de VUB.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.