Hong Kong: een tijd van verzet

Vijftig dagen zijn verlopen sinds de tenten van de Paraplubeweging werden afgebroken. Met een indrukwekkend gecoördineerde actie bracht de lokale politiemacht een einde aan de bezetting rond de parlementsgebouwen. Eerst kwamen de deurwaarders met knijptangen en koevoeten de barricades neerhalen. Officieel handelden ze in naam van een busbedrijf dat haar omzet drastisch zag dalen tijdens de periode van ‘burgerlijke ongehoorzaamheid’.

Het was echter al een tijdje duidelijk dat de politie geen geduld meer zou hebben met de activisten, of ze nu een buslijn bezetten of een voetpad. De hele wijk werd afgezet, en na een pro-forma arrestatie van de voornaamste activisten, werden van iedere aanwezige de gegevens genoteerd. Ook twee vrienden van mij moesten hun paspoort tijdelijk afgeven.

Met een vastberaden pas en een fototoestel rond mijn nek stapte ik door het politiecordon, mijn bluf werkte en ik kon mij bij de verzamelde pers aansluiten. Van daar keek ik met een zekere melancholie toe hoe de laatste betogers werden opgepakt, en hoe agenten hun kettingzagen op de tafels van de ‘study area’ loslieten. Een achtergelaten boek werd uiteengereten, de pagina’s gebruikt als vod om de zaagtanden te ontvetten.

Hinder

Het is sinds die dag niet echt stil geweest hier. Geregeld trekken kleine groepjes Umbrellista’s naar de drukke winkelstraten in Mong Kok, waar ze aan 9Wu doen. In het Cantonees is “9wu” een homofoon voor “winkelen”. De term komt van de gehate Chief Executive van Hong Kong, CY Leung, die zijn inwoners opriep het gewone leven in shoppingwijk Mong Kok te hervatten. Het “winkelen” van de pro-democraten bestaat vooral uit het hinderen van verkeer en klanten (veelal “mainlanders”) in de wijk.

het lijkt onafwendbaar dat de pan-democraten de hervorming die Beijing voorstelt zullen vetoën

Ook in de hogere politieke kringen werd niet getreuzeld, of juist wel. De pan-democratische fractie haalde alle truken boven om de wetgevende raad in haar functie te belemmeren. Filibusteren, vergaderingen verlaten of verplaatsen, quorum beletten,… Het wordt hen niet in dank afgenomen door de rest van het parlement. Bovendien dreigt wetgever Albert Ho van de Democratic Party af te treden, wat een referendum zou noodzaken. Wat er de komende maanden ook gebeurt in het politieke debat, het lijkt onafwendbaar dat de pan-democraten de hervorming die Beijing voorstelt zullen vetoën. Wat daarna gebeurt is voer voor speculatie.

Verloren momentum

een teleurstelling voor wie CY Leung een duidelijke boodschap wou meegeven

Vijftig dagen dus sinds de straten geel kleurden, maar sinds zondag staat die teller terug bij af. In een poging te tonen dat hun momentum niet voorbij is, organiseerden verschillende pro-democratische groepen een mars van Victoria Park naar Chater Road, 4 kilometer door het stadscentrum. Jammer genoeg leek de mars eerder een bevestiging van een verloren momentum. Van de 50 000 verwachte deelnemers, daagde slechts een 10 000 op. Nog steeds een lange sliert, maar een teleurstelling voor wie CY Leung een duidelijke boodschap wou meegeven, of de pan-democratische wetgevers steun wou betuigen.

Toch is de hoop voor de Paraplubeweging verre van verloren. De redenen voor een zwakke opkomst waren volgens de organisatoren anders te verklaren: 

Voor de radicalen was de betoging te gematigd. Om het met de woorden van organisator Daisy Chan te zeggen: “Als het volk het betogen beu is, is dat niet [ons] probleem, maar dat van de regering.” Met andere woorden: de regering mag zich aan straffere acties verwachten, nu het volk het nut van een vredevolle optocht niet meer inziet.

“Als het volk het betogen beu is, is dat niet [ons] probleem, maar dat van de regering”

Voor de gematigden was de betoging dan weer te radicaal. De studente Cecilia Tang vertelde me dat veel van haar gepassioneerde vrienden niet waren gekomen omdat ze zich niet wilden associëren met organisaties als People Power.  Die wat extremere activisten waren inderdaad talrijk aanwezig. Ook aanwezig waren enkele verenigingen die voor de onafhankelijkheid van Hong Kong ijveren, soms zelfs voor de hereniging met het Verenigd Koninkrijk. Hun enorme koloniale vlaggen en Union Jacks waren voor velen een doorn in het oog, om niet te spreken van het beeld dat Beijing te zien krijgt.

Paddenstoelen

Naast People Power en de reactionairen, was nog een ruim aantal andere organisaties aanwezig. Grote namen als Democratic Party, Labour Party en Civic Party; maar ook kleine organisaties. Het leek alsof elke politieke, sociale en ecologische vereniging aanwezig was, druk flyerend in een poging de welwillende passanten te overtuigen deel te worden van hun strijd.

ze surfen mee op de golf van burgerlijke bewustwording die door de stad jaagt

De vader van Cecilia was een ancien die de Occupy beweging had bijgestaan met juridisch advies. Hij beschreef de ontelbare verenigingen “als paddenstoelen”. Veel van die bewegingen bestonden al jaren, zei hij, maar veel hoorde je daar niet van. Nu surfen ze mee op de golf van burgerlijke bewustwording die door de stad jaagt. Plots krijgen groepjes als ‘Socialist Action’ en ‘Age of Resistance’ een platform, en transformeren ze van jeugdige revolutionairen tot volwaardige deelnemers aan het politiek debat, of toch op straat.

Hong Kong gaat door een periode van intens politiek realiseren. De stad broeit van lezingen en debatten over sociale en economische waarden. De tentjes op Admiralty zijn weg, maar de discussie leeft. Een meisje van Age of Resistance vertelde mij over de zakken geld die de regering van de inwoners afneemt en aan de tycoons geeft. Het lijkt een standaard praatje van extreem-links, maar tegen het decor van glazen en betonnen torens kreeg haar praatje meer betekenis.

Ik heb haar veel succes gewenst.