Iedereen naar de stembus!

De voorbije twee weken werd het heet in het departement Piura. Terwijl de organisatoren van het volksreferendum van 16 september probeerden alles in gereedheid te brengen, hadden andere actoren in Noord-Peru andere agenda’s. Minera Majaz, eigenaar van de Rio Blanco-mijn waarover het referendum van vandaag gaat, begon aan een heuse tegencampagne. Gisteravond financierden het mijnbouwbedrijf nog een heus volksfeest in één van de dorpen. Ondertussen logeren sinds iets meer dan een week Peruaanse legertroepen in de regio. Ze zijn op oefening, luidt het.
En dat het toeval is, dat hun aanwezigheid samenvalt met de laatste voorbereiding van het volksreferendum. Verder waren er heel wat officiële pogingen om het referendum te boycotten, bijvoorbeeld door een verbod op bedelen van verkiezingsmateriaal uit te vaardigen. Ook verkondigde Jorge del Castillo, hoge bink binnen de Peruaanse regering,  dat het referendum niet gefinancierd mocht worden uit gemeentekassen, aangezien (voor de regering) het referendum geen waarde heeft.  Uiteraard zijn ook beschuldigingen van partijdigheid, aan het gebrek van vooraanstaande geestelijken, de voorbije weken schering en inslag geweest.

Eén ding is zeker: dit referendum heeft het thema mijnbouw(conflicten) in de Peruaanse media gebracht. Radio en televisie berichtten de afgelopen week dagelijks over het Rio Blanco-conflict. Sommige artikelen zijn er volledig naast, zoals dat waarin de Belgische organisatie Catapa in verband wordt genoemd als organisator van de anti-mijnbouwcampagne. Andere artikelen geven een goede analyse van de verschillende partijen of erkennen het recht op inspraak van de lokale bevolking.
Nog interessanter is de financiële berichtgeving. Op 5 september verkocht het Chinese Zijin, sinds kort absolute hoofdaandeelhouder van het Peruaanse Minera Majaz, 10% van hun aandelen aan een Koreaans bedrijf. Mét serieus wat winst tegenover de prijs die Zijin enkele maanden geleden betaalde voor dezelfde aandelen. Minera Majaz en Zijin geloven blijkbaar in de woorden die president Garcia deze week nog eens herhaalde: het Rio Blanco-project komt er, daar is geen twijfel aan.

Heeft het referendum dan geen zin? Toch wel! De publieke opinie is wakker geschud. Misschien slechts voor kort, maar toch. Vrijdag woonden vele Limanezen een wake bij in het centrum van de hoofdstad, om hun solidariteit te betuigen met de rurale bevolking van Ayabaca, Pacaipampa y El Carmen de la Frontera. Dat de hoofdstad mee is, is erg belangrijk.
Verder heeft de organisatie van het referendum uiteraard voor een grote bewustmakingscampagne in de betrokken regio en in het hele departement Piura gezorgd. Pas als de bevolking geïnformeerd is, kan elk voor zich een gemotiveerde keuze maken. Voor mijnbouw, of tegen mijnbouw.
Weerklinkt er vandaag een luid nee, dan begint de strijd pas echt! Dan wordt het zaak de Peruaanse beleidsmakers ervan te overtuigen de stem van de bevolking te respecteren. En als vandaag een ja weerklinkt, wat dan? Dan zullen velen teleurgesteld zijn. Ik ook, maar, zoals ik in een dorp zei, dan is het een democratische beslissing die ik aanvaard.
Ik zal pas als ik wakker word, de eerste uitslagen weten. Ondertussen stellen contactpersonen in de stad, die in verbinding staan met de stemlokalen, mij hoopvol: er zouden veel mensen opdagen. ‘Vandaag overwint de Nee aan mijnbouwactiviteit’.