La Noche de la Revolucion

Quasi een eeuw geleden werden hier in Valladolid de eerste mijlpalen in de Revolutie bereikt. Vanaf 1910 zouden deze stad en heel Mexico het decor vormen van de tienjarige Revolutie tegen de dictator Jose de la Cruz Ponfirio Diaz Mari. Een jaar later, in 1911, werd de eerste mijlpaal bereikt. Een van de revolutionairen, Francisco Madero, wordt president. Geen staatsgreep, maar wel gekozen door het volk.

De vrouwelijke burgemeester van Valladolid herinnert het overvolle plein aan de geschiedenis van de revolutie en van de bijzondere rol van haar stad. ‘Viva Mexico,’ scandeert ze. Luid applaus. Enthousiasme. De Miss de la Independencia en de Miss de la Revolucion worden gekroond. Stralend – letterlijk en figuurlijk - nemen de twee jonge meisjes het woord. Ze bedanken de gemeenschap, hun ouders, en de organisatie voor deze belangrijke dag in hun leven. Viva Mexico. Musica maestro!

Toch is de strijd nog lang niet gestreden. Dat illustreren alleszins de twee Mayakinderen die aan het begin van de avond het publiek toespreken. Wanneer het volk nog toestroomt en er nauwelijks gehoor is. In zijn witte pak, inclusief hoed, houdt hij een vurig betoog. In zijn Mayataal. Ik begrijp er niets van. Maar de kracht waarmee hij zich tot het publiek richt, spreekt boekdelen. Tel daarbij zijn kleine kinderhand, gebald tot een vuist waarmee hij meermaals strijdvaardig uithaalt.

De straat op

Gelijkheid en vrijheid zijn nog niet overal in Mexico bereikt. Niet alleen de Mayavolkeren hebben nog een lange weg af te leggen, ook de bevolking die te leiden heeft onder het door criminaliteit gedirigeerde politieke systeem. ‘Alleen door op weg te gaan vindt men zijn pad’ was de slogan van de Zapatisten. Dus trekken de mensen de straat op. In 1994 waren ze zo de vonk die de massale Mayaopstanden in Mexico ontstak. In 2012 marcheerden de Zapatisten weer talrijk door verschillende grote steden van Mexico. Vreedzame stille marsen. Stilte zegt soms meer dan holle slogans of loze beloften.

Pancho Villa en andere revolutionairen worden hier feestelijk op een voetstuk geplaatst.

Of er op 20 november – de historische herdenkingsdag van de Revolutie – opnieuw mensen op straat zullen komen, is goed mogelijk. De Zapatisten of andere strijders voor meer rechtvaardigheid en gelijkheid.

Tegen onderdrukking. Of de verontwaardigde ouders van de Ayotzinapastudenten. Met zijn 43 waren ze. De studenten die in de nacht van 26 september 2014 verdwenen. Spoorloos. Nog steeds.

De feiten voorlopig: gisteren en vandaag komen de Mexicanen op straat. In opperste feeststemming. Met traditionele muziek en dans. Gefeest wordt er wel degelijk, want Pancho Villa en andere revolutionairen uit deze belangrijke episode uit de geschiedenis van Mexico worden hier feestelijk op een voetstuk geplaatst. Viva Mexico! Music Maestro!