Leven als een voodoogod in Benin

Ik logeer in Avlo, een dorp aan de kust in de gemeente Grand-Popo. Ik ben hier aangeland tijdens mijn driedaagse reis met Eco-Benin, een ngo die zich inzet voor milieubewust toerisme. Een lokale gids wijst me de weg in het dorp en geeft tekst en uitleg bij alles wat ik zie én wat ik niet zie. Zoals reusachtige krokodillen die nooit meer uit het struikgewas komen. 

Omgekeerd je huis vegen

Hang een haan ondersteboven en de epedemie verdwijnt

‘Als er een kinderziektje uitbreekt, dan vragen we iedereen om allerlei handelingen omgekeerd te doen’, vertelt gids Pierre, die in verhouding tot zijn fragiele gestalte en hoge leeftijd een opvallend luid stemgeluid heeft en behoorlijk hard loopt. ‘De mensen vegen hun kamers bijvoorbeeld niet schoon van binnen naar buiten, maar van buiten naar binnen. Aan het begin en aan het eind van het dorp hangen we een haan ondersteboven aan een paal. Vervolgens zorgt de divinité ervoor dat de epidemie verdwijnt.’

‘En dat werkt altijd?’, vraag ik ongelovig.

‘Ja natuurlijk werkt dat altijd. Maar de ziekte kan later wel terugkomen.’   

Armoede op een schitterende plek

Ik ben een ‘ecotoerist’, maar sta tot mijn enkels in de rommel

De gids neemt grote passen door het dorp. Ik volg in stilte. Op rechts zie ik de prachtige woeste zee, die een kleur heeft die ik alleen ken van ansichtkaarten. Op links zie ik de snelstromende rivier met zijn mooie oevers vol mangroves en kokospalmen. Ondertussen lopen we tot onze enkels door de rommel. Ongelofelijk hoe veel plastic hier ligt. Enkel het stuk strand voor de ecolodge is afvalvrij. Ik kijk naar de gammele huizen van inferieur beton met daken van palmbladeren. Bij meer dan windkracht zeven is het halve dorp in één klap dakloos.

Het valt me op hoe weinig mensen Frans spreken, wat waarschijnlijk betekent dat er maar weinig mensen uit Avlo naar school gaan. De meeste kinderen dragen niet meer dan een gescheurde onderbroek. Een enkeling schopt tegen een soort van bal, gemaakt van plastic zakjes (gelukkig krijgt plastic heel soms een tweede leven). Andere kinderen lijken lusteloos rond te hangen. 

Mijn mond houden 

Hoe mooi zou het zijn als niet alleen de goden zouden leven als een god in Frankrijk?

Gefascineerd door wat ik hoor en zie, neem ik alle verhalen van de gids over offerandes en ceremonies gretig in me op. Tegelijkertijd vind ik het moeilijk om mijn (westerse) denkpatronen te doorbreken. Ik wil niet denken wat ik denk, maar doe het toch:

‘Hoe veel tijd kost al dat aanbidden van die goden wel niet? In die tijd kun je ook je visnet repareren. En in plaats van geiten en kippen te offeren kun je ze toch beter gebruiken voor hun melk en hun eieren?’

Gelukkig lukt het me wel om die gedachten voor mezelf te houden. Ik wil niet oordelen, niet de betweter zijn, niemand voor het hoofd stoten. 

Een paar uur later sta ik op de plek waar rivier en zee elkaar kolkend en golvend ontmoeten, hier la Bouche du Roi genoemd, en voel me gezegend. Maar als je hier woont, zie je dan ook hoe mooi je omgeving is? 

In een ideale wereld zouden niet alleen de voorouders en de toeristen in Benin kunnen leven als een god in Frankrijk.