De VS: een demente, gewapende goudvis

De vuurwapenproblematiek blijft door deze dynamiek in een eeuwige cyclus vasthangen. De stemmen voor verandering krijgen enkel brede steun van de publieke opinie wanneer een of andere ‘geestesgestoorde’ jongeman ergens een bloedbad verricht.

Achter de schermen doen de boys van de NRA, de grootste Amerikaanse wapenlobby, onafgebroken hun werk om zelfs lossere vuurwapenwetten te verkrijgen.

Doorheen de jaren in de VS zijn er bepaalde wapengerelateerde voorvallen geweest die ook bij mij persoonlijk een heftige impact hebben gehad. In 1998 werd op Herbert Hoover High School in Los Angeles een klasgenoot van me op de campus neergeschoten. Hij overleed daarna aan zijn verwondingen.

Enkele maanden later in 1999 volgde ik live op televisie hoe dertien studenten werden afgeslacht in Littleton, Colorado. Nog wat jaren later zat ik eens acht uur lang vast in een klaslokaal aan de unief omdat er twee gewapende mannen zich op de campus bevonden en de politie een lockdown invoerde als voorzorgsmaatregel.

Dit is uiteraard maar een fractie van de incidenten en de uiteindelijke balans die wapens eisen. In het laatste decennium alleen al lieten maar liefst 302.000 mensen het leven als gevolg van een vuurwapengerelateerd incident (inclusief ‘ongevallen’ en zelfmoord).

Wat de cijfers ook doen uitschreeuwen, de argwanende, anti-overheid wapenbezitters blijven argumenteren (onder andere) dat burgerlijk wapenbezit hun grondwettelijk recht is: het zogenaamde tweede amendement van de grondwet. Deze mentaliteit is dan ook duidelijk te herkennen in het aantal Amerikanen dat een wapen bezit: quasi negentig wapens per honderd inwoners in de VS (vergelijk met zes per honderd voor het Verenigd Koninkrijk).

Vaderlandsliefde in absurde proporties

De wapenlobby blijft zich systematisch beroepen op bovengenoemd tweede amendement door het uitlokken van patriottische sentimenten in een groot deel van de Amerikaanse bevolking. Het hypernationalistisch gebleir uit zich op verscheidene manieren: de obligatoire ‘thanks for your service’ jegens elke (oud-)militair, het bijzonder bedenkelijke ‘we are the greatest country in the world’ dogma en een irrationele verafgoding van de (verkeerd geïnterpreteerde) grondwet, et cetera. Het aantal keren dat je als ruimdenkende Europese Amerikaan op je tong moet bijten valt haast niet bij te houden.

Het aantal keren dat je als ruimdenkende Europese Amerikaan op je tong moet bijten valt haast niet bij te houden.

Wanneer je in de eerste de beste lokale Walmart dodelijke vuurwapens kan oppikken in een kwestie van minuten (want jawel, zo ‘lang’ duurt de background check momenteel) mag men zich toch gaan afvragen in hoeverre de werkzaamheid van dit systeem bloedbaden überhaupt kan voorkomen.

Om de reeds rampzalige situatie nog wat kwalijker te maken komt daar dan nog eens bovenop dat ongeveer veertig procent van de totale wapenverkoop in de VS gebeurt via illegale privéverkoop.

Dit houdt in dat individuen die niet door de povere background check geraken simpelweg naar een private wapenhandelaar kunnen stappen (craigslist.com, pandjeshuis, contacten schietbaan, etc.) en alsnog een vuurwapen kunnen bemachtigen.

Misschien is het wat radicaal en ietwat onrealistisch om te verwachten dat de Amerikanen plots het extreem restrictieve Japanse model gaan hanteren, waarin er zware tijdrovende proeven, examens en controles bestaan om een wapenlicentie te behalen.

Maar misschien moeten de Amerikaanse wetgevers eens bij de Australiërs op consultatie gaan? Tussen 1986 en 1996 waren er elf massaschietpartijen ‘Down Under’ wat in 1996 (na het bloedbad van Port Arthur) rechtstreeks leidde tot een verregaande verscherping van de wapenwetgeving. De daaropvolgende jaren zagen ze geen massamoorden en steeg het aantal gewapende overvallen niet, ondanks de claim van ‘pro-gunners’ dat een ontwapende bevolking een makkelijkere prooi zou vormen voor criminelen.

NRA als volkse vrijheidsstrijder 

Wanneer er meer massaschietpartijen in je land plaatsvinden dan dat er dagen in het jaar zijn, is het gewoon tijd om de ban te breken en verandering teweeg te brengen. Bij elke massamoord overheerst er (tijdelijk) een grote verontwaardiging bij het volk en voelt men dat er wel degelijk een draagvlak is om de tragische cyclus in de kiem te smoren.

De president kan dit helaas niet op zijn eentje verwezenlijken en is genoodzaakt samen te werken met het Congres, waar de pro-wapen organisatie NRA natuurlijk een dikke vinger in de pap heeft. Met andere woorden: ondanks het feit dat procentueel mogelijk een meerderheid van de Amerikanen gelooft in een meer restrictieve wapenwet, is de stem van de minderheid opvallend luider.

Het collectief geheugen van mijn Amerikaanse medemens lijkt verdacht veel op dat van een demente goudvis.

De tijd dat Europeanen naar de VS keken als baken van verlichting, cultuur en diversiteit lijkt al een hele tijd passé. Zaken als gezondheidszorg en onderwijs worden in de Verenigde Staten onbegrijpelijk door velen beschouwd als privileges, terwijl wapenbezit een heilig recht is.

Het politiek systeem, dat steevast door extreem invloedrijke lobbygroepen wordt gemanipuleerd, lijkt onmachtig om de 250-jarige liefdesverhouding met wapens ongedaan te maken.

Het collectief geheugen van mijn Amerikaanse medemens lijkt verdacht veel op dat van een demente goudvis. De pro-gunners kunnen rustig op beide oren slapen. De komende maanden volgt er ongetwijfeld een zoveelste drama waarna we het hele ‘we need change’ circus weer in gang trekken… Voor een dag of twee althans.