In hun zoektocht naar groene energie dreigen de Balkanlanden hun grootste natuurlijke en toeristische rijkdom op te offeren: unieke bergrivieren en ravijnen, vissoorten die je alleen hier nog vindt. MO* ging in Bosnië en Herzegovina kijken wat de gevolgen van deze blauwe goudkoorts zijn.

Met miljoenen euro’s omzet is de houtsector een van de meest winstgevende industrieën in Bosnië en Herzegovina. Maar de winst belandt vooral in de zakken van de politieke elite. Ook wij in Europa kopen het hout dat van illegale kap afkomstig is. De verliezers: de natuur en de Bosnische burgers.

Voor sommige Ethiopiërs dreigt al de vierde hongersnood in hun leven. Meer nog dan droogte spelen politieke factoren, zoals de recente Tigray-oorlog, daarbij een rol. MO* ging ter plaatse uitzoeken wat dat voor de bevolking betekent.

Tunesië zit in een economische crisis én een watercrisis. Maar terwijl de ene na de andere boer daardoor zijn veestapel van de hand moet doen, gaat de kraan vlot open voor textielbedrijven en waterparken. ‘Onze overheid denkt alleen aan het binnenhalen van buitenlands geld.’

India zit in een lastige spagaat: enerzijds zet het land grootscheeps in op schone energie, anderzijds blijft het hardnekkig vasthouden aan vervuilende steenkool. Hoe verzoen je de drang tot ontwikkeling met ambities om te verduurzamen?

Hoe krijgt de Green Deal waarmee de Europese Commissie de economie wil verduurzamen in de praktijk gestalte? Journalist Hans Wetzels trok voor MO* op onderzoek uit. In deze laatste aflevering: Griekenland, waar de energietransitie een verdienmodel dreigt te worden voor fossiele megabedrijven.

Onder de uitgestrekte zoutvlaktes van Jujuy in Argentinië zitten gigantische hoeveelheden lithium. Tientallen mijnbouwbedrijven staan te trappelen om die te ontginnen, maar de bewoners van de zoutvlaktes vechten terug. ‘Er is veel water voor nodig. En water is leven.’ 

De klimaatverandering gaat in het arctisch gebied drie tot vier keer zo snel als elders in de wereld. Veranderende weerpatronen tasten in het noordwesten van Canada de kwetsbare natuur aan, de cultuur en voedselvoorziening van inheemse gemeenschappen. Hoe kunnen ze overleven en tegen welke prijs?

Kunnen vleesvervangers een oplossing zijn voor noodlijdende boeren, de klimaatverandering én problemen met de volksgezondheid? Denemarken trok 168 miljoen euro uit voor onderzoek naar vleesvervangers en premies voor boeren die plantaardige eiwitten produceren. ‘Een win-winsituatie voor iedereen.’

‘We moeten echt stilstaan bij wie al gestorven is door de klimaatverandering én over hoe we nog meer doden voorkomen’, stelt de 16-jarige Benjamin. Hij doet wat hij kan om de klimaatslachtoffers te herdenken. ‘Het is heel erg dat we het nog niet begrepen hadden van de slachtoffers in andere landen.’

Voor het Nigeriaanse kuststadje Ayetoro dreigt de totale vernieling door de stijgende zeespiegel én door olievervuiling. De inwoners zijn radeloos en vragen tevergeefs om hulp, van eender wie. Want oplossingen zijn er. ‘Ik smeek God om hier een einde aan te maken.’

De Noorse archipel Spitsbergen warmt 6 keer sneller op dan de rest van de wereld. Het lokale bestuur probeert de schade te beperken. ‘Deze plek is altijd het toneel geweest van ontdekking en uitbuiting. Het is tijd om die cyclus te doorbreken.’