Chinese doctoraatsstudenten, Turkse huismoeders of Poolse psychologen: de groep migranten die Nederlands leert in Vlaanderen is bijzonder divers. De Vlaamse regering wil één meetlat hanteren om het taalniveau van zo’n uiteenlopende groep te meten, maar dat roept bij het onderwijsveld vragen op.

Eind 2023 sloot het Latijns-Amerikaanse ontmoetingscentrum Mundana in Antwerpen voorgoed de deuren. MO* sprak met de bezielers, Lisa Couderé en Javier Perugachi. Ze namen de harde beslissing uit financiële overwegingen. Nu is het koppel op zoek naar nieuwe manieren om het werk verder te zetten.

‘Natuurlijk is naaien ook verzet.’ 50 jaar na de Chileense staatsgreep kijken we met Irma Prado naar de honderden vrouwen die tijdens de dictatuur de geschiedenis van hun land borduurden. Op die manier schreven ze mee aan de collectieve herinnering, legt de bevlogen Chileense curatrice uit.

“Cinemedicina”, zo noemt de Ecuadoraanse regisseur David Lasso films die wonden helen. Met “Guañuna”, over de verdwijning en moord op een 17-jarige student, wilde hij zelf zo’n documentaire maken. ‘Dat deze film zoveel mensen raakt, is omdat het leven in Latijns-Amerika onrechtvaardig is.’

Het waren ‘misschien wel de zwartste dagen ooit’ voor de VUB, zo blikt de nieuwe VUB-rector Jan Danckaert terug op deze zomer. De universiteit rouwt nog steeds om haar twee jongste ererectoren. Maar Danckaert kijkt ook vooruit: ‘De impact van het lerarentekort en de harde knip baart me zorgen.’

Dat een kleuter geen verschillen tussen mensen ziet, is een fout denkbeeld, stelt onderzoekster Judi Mesman. ‘Kinderen zien wel degelijk dat sommige mensen er heel anders uitzien dan zijzelf. Als je daar als ouder nooit over praat, dan kweek je pas vooroordelen.’

De meeste meisjes kunnen nog steeds niet naar school in Afghanistan. En: nergens ter wereld is de onderwijskloof tussen leerlingen met en zonder migratieachtergrond groter dan in Vlaanderen. Twee vaststellingen die duidelijk maken hoe ongelijk onderwijskansen vandaag overal nog zijn.

Om te vermijden dat we de toekomstkansen van een hele COVID-generatie hypothekeren, roept hoogleraar emeritus Ides Nicaise (KU Leuven) op tot een visionair inhaalprogramma. ‘Enkel als we garanderen dat sociaal kwetsbare groepen niet achterblijven, is digitalisering van het onderwijs een goede zaak.’

Voor jonge vluchtelingen in Griekenland is toegang tot onderwijs geen evidentie. Nog geen kwart van hen zit op de schoolbanken, en daar lijkt niet snel verandering in te komen. De jonge Afghaanse activiste Parwana Amiri weigert zich daarbij neer te leggen. Al moet ze zelf een school openen.  

Het onderwijs heeft nog heel wat hordes te nemen op het vlak van inclusie. Tot die bevinding komen genderwetenschapsters Els Consuegra (VUB) en Wendelien Vantieghem (UGent). ‘Aandacht voor welzijn wordt nog wel eens weggezet als een vorm van pretpedagogie.’  

De Belgisch-Indiase econoom Jean Drèze krijgt de Burgerschapsprijs 2021 van de Stichting P&V. Zijn werk wordt wereldwijd beschouwd als een sleutel om honger en uitsluiting te begrijpen. Een portret van een bevlogen voorvechter van armoedebestrijding.

In Suriname ligt een nieuw onderwijscurriculum klaar voor de drukpers. Vooral het meertalig lessenpakket is indrukwekkend, want in het Zuid-Amerikaanse land worden meer dan 20 talen en dubbel zoveel dialecten gesproken. 'We willen dat de moedertaal van het kind erkend én gewaardeerd wordt.'