In Polen werd een activiste veroordeeld wegens ‘hulp bij abortus’. De zaak heeft gevolgen die verder reiken dan de impact op vrouwenrechten: ze zet de Europese rechtsorde op de helling en toont de verstrekkende gevolgen van politiek autoritarisme en katholiek fundamentalisme met regeringsmacht.

Begin maart drukten aartsrivalen Saudi-Arabië en Iran elkaar de hand om hun ijskoude relaties wat warmte in te blazen. De buitenwereld keek met grote ogen naar deze onverwachte verzoening. Iran-expert Peyman Jafari juicht het akkoord toe maar tempert al te hoge verwachtingen.

De machtsovername van de Taliban breit een vervolg aan de lijdensweg die Afghanen al ruim veertig jaar afleggen. In Cinema Pameer, een bioscoop in Kaboel, is het conflict bijzaak en zijn bezoekers voor even geen slachtoffers. Martin Von Krogh biedt met zijn documentaire een blik achter de schermen.

Schrijfster Stella Gaitano zit geprangd tussen twee werelden. Ze groeide op in Soedan en verhuisde in 2012 naar Zuid-Soedan, het land dat een jaar eerder onafhankelijk was geworden. In haar werk wil ze de band tussen politiek en het leven van mensen blootleggen. ‘De toekomst ziet er somber uit voor Zuid-Soedan.’

Hij leek uit het niets te komen, de Russische inval in Oekraïne. Maar er broeide al jaren ontevredenheid in de internationale geopolitiek, na de inval in Irak. Professoren Goedele De Keersmaeker en Dries Lesage (UGent) kijken door de lens van de geschiedenis: ‘We hebben veel kansen op vrede gemist.’

Minder mensen binnen, meer terugkeer: de toon over migratie was hard op de recente EU-top in Brussel. Lefteris Papagiannakis, directeur van de Griekse Raad voor Vluchtelingen, kijkt er niet meer van op. In zijn thuisland zijn pushbacks en gezonken vluchtelingenbootjes al jaren schering en inslag.

‘Dit overstijgt letterlijk het menselijk voorstellingsvermogen’, zegt Midden-Oostenkenner Heiko Wimmen over de humanitaire situatie in Noord-Syrië. Al voor de aardbeving was de nood er al torenhoog. ‘Het gaat om honderdduizenden oorlogsvluchtelingen, die letterlijk niets meer bezitten.’

Zij is cd&v-politica en voorzitter van de Kamercommissie Buitenlandse Zaken. Hij is mensenrechtenactivist en directeur van de ngo Africa Reconciled. Els Van Hoof en Pascal Mugaruka, twee ervaren rotten met een hart voor Congo. ‘Natuurlijk is Congo geëvolueerd, en onze relatie moet mee evolueren.’

Een coalitie met nationalistische en ultraorthodoxe partijen zorgt voor de meest rechtse regering die Israël ooit heeft gehad. ‘Dit zat eraan te komen’, zucht burgerrechtenactiviste Noa Sattath. Tegelijk ziet ze een brede protestbeweging opstaan tegen de regering en voor democratie. 

Na een economische crisis volgt géén nieuw evenwicht dat optimaal is voor iedereen — in tegenstelling tot wat klassieke economen geloven. Politiek econoom Hielke Van Doorslaer neemt daarom liever de machtsverhoudingen onder de loep. ‘Wie wint en wie verliest?’

Nee, de Congolezen zijn de Belgische kolonisatie en de schade die ze berokkende nog lang niet vergeten. ‘Herstel gaat over méér dan geld.’ MO* sprak met kunstenares Lucie Kamuswekera, die met verfijnd borduurwerk vastlegt hoe zij de historie van haar land beleefde.

Wie van ons kan werkelijk wereldburger worden? Journaliste Atossa Araxia Abrahamian, zelf houdster van drie nationaliteiten, werpt een unieke blik op wat burgerschap betekent in de 21ste eeuw. Ze maakt pijnlijk concreet hoe identiteitspapieren de bestaande ongelijkheid vergroten.