2005 wordt gouden jaar voor Amerikaanse bedrijven in Irak

De Iraakse minister van Financiën Adil Abdel Mahdi kondigde vorige week in Washington drie belangrijke hervormingen aan in de oliesector. De interim-regering gaat een wetsontwerp indienen om het Iraakse staatsoliebedrijf te privatiseren en om de oliereserves verder open te stellen voor buitenlandse bedrijven. Nog voor de verkiezingen, die voorzien zijn voor januari, worden ook de oliecontracten met Rusland en Frankrijk opnieuw bekeken. Het is nog niet duidelijk of de afspraken met Parijs en Moskou worden afgezegd dan wel teruggeschroefd.

De hervormingen zijn erg veelbelovend voor Amerikaanse investeerders en Amerikaanse bedrijven, zeker voor oliebedrijven”, zegt minister Abdel Mahdi. Ze kunnen profiteren van een verhoging van de Iraakse olieproductie. Die schommelt nu tussen 2 en 2,5 miljoen vaten per dag, maar Bagdad verwacht dat de productie in 2005 3,5 miljoen vaten kan bedragen.

Frankrijk en Rusland werden na de verovering van Irak uitgesloten door het Amerikaanse interim-bestuur omdat ze zich hadden verzet tegen een invasie. Nadat de rijkelandenclub van de G8 de Iraakse schulden kwijtschold, werden de vroegere contracten terug in ere hersteld. Alle nieuwe contracten voor de reconstructie van Irak gingen echter naar Amerikaanse bedrijven.

De Iraakse oliesector is van vitaal belang voor de wereldeconomie. Het land heeft na Saudi-Arabië de op één na grootste oliereserve ter wereld. Maar liefst 95 procent van de Iraakse begroting bestaat uit olie-inkomsten.

Sinds de overdracht van de macht van het Amerikaanse interim-bestuur naar de Iraakse interim-regering is de invloed van Washington nauwelijks afgenomen. Alle economische programma’s onder de Amerikanen worden voortgezet door de Irakese machthebbers. Irak heeft het meest liberale belastingsstelsel van het Midden-Oosten en heft bijna geen tol op de handel met andere landen.

De VS kondigden vorige week ook aan dat ze Iraaks personeel voor de oliesector gaan opleiden aan Amerikaanse universiteiten. Daarmee breidden ze hun invloed in de Iraakse besluitvorming nog uit. Die is al aanzienlijk door de honderden Amerikaanse economische adviseurs die werken op de Iraakse ministeries. Die adviseurs hebben een vinger in de pap bij alle belangrijke economische beslissingen.

De Iraakse interim-regering onder de Amerikaanse voogdij lijkt voor de verkiezingen, gepland voor januari, ook een eind te willen maken aan het systeem van gesubsidieerde voedselrantsoenen dat Irak sinds jaren kent. In het akkoord dat Bagdad in oktober afsloot met het Internationaal Muntfonds (met een eerste lening van 420 miljoen dollar in 2004) staat onder meer dat de subsidies afgebouwd moeten worden. Het IMF wil op drie jaar tijd in totaal 2,5 tot 4,6 miljard dollar lenen aan Irak.(MM/ADR)