251 vermoorde journalisten, geen daders

In het Straffeloosheidsrapport spant Irak de kroon met 92 onopgeloste moorden. Zo werd de moord op de Irakese journalist Sardasht Osman in een politieverslag van amper 430 woorden afgedaan als “vermoord omwille extremistische sympathieën” zonder enig bewijs. Irak wordt op de voet gevolgd door Somalië met 1 vermoorde journalist per miljoen inwoners. Zo’n zestig journalisten ontvluchtten bovendien het land uit angst voor eigen leven. Zij die blijven, hanteren een strikte zelfcensuur. Op de derde plaats prijken de Filipijnen met meer dan vijftig zogenaamde mediamoorden. Bij de brutale moordaanslag van de Filipijnse Ampatuan-clan in 2009 kwamen op een dag vijftig mensen om het leven, waaronder 32 verslaggevers.

Het aantal moorden op journalisten in deze landen bleef in het beste geval stabiel. Meestal echter scoorden ze in 2010 slechter dan de voorbije jaren. Volgens CPJ-directeur Joel Simon is het doen zwijgen van kritische stemmen niet het enige doel van de moorden op journalisten. Het dient tevens als boodschap voor anderen. “Men creeërt een klimaat van angst en zelfcensuur in de pers. Op die manier vermijdt men dat over gevoelige kwesties bericht wordt” aldus Simon.

Men creeërt een klimaat van angst en zelfcensuur in de pers.

Syed Saleem Shahzad

Ondanks de eerdere belofte van president Zardari om harder op te treden tegen hen die de persvrijheid beknotten, staat ook Pakistan op de zwarte lijst van het Comité. Eén dag voor de publicatie van het CPJ-rapport werd het lichaam gevonden van de Pakistaanse onderzoeksjournalist Syed Saleem Shahzad. Een van zijn laatste reportages ging over de banden tussen Al Qaeda en de Pakistaanse Marine. De almachtige Pakistaanse inlichtingendiensten (ISI) hadden Shahzad al meerdere keren gewaarschuwd om geen stukken te schrijven die schadelijk zijn voor Pakistans nationale belangen. Ali Dayan Hasan van Human Rights Watch vermoedt dat zij dan ook verantwoordelijk zijn voor de dood van de Pakistaanse reporter.

Voorzichtige vooruitgang

Toch zijn er ook landen die het wat beter doen. De index toont aan dat voor het eerst sinds 1999 geen enkele mediagerichte moord werd gepleegd in Rusland. Bovendien werd dinsdag de vermoedelijke moordenaar van de Russische journaliste Anna Politkovskaya gearresteerd. De verdachte, Rustam Makhmudov, zou enige tijd in ons land hebben verbleven vooraleer naar Tsjetsjenië terug te keren. Politkovskaya berichtte vaak over de wandaden van het Russische leger in Tsjetsjenië en de corruptie in en rond het Kremlin. Velen geloven dan ook dat Makhmudov in opdracht van de regering Poetin handelde.

Op de lijst van landen met het meeste onopgeloste moorden op journalisten prijken verder ook Sri Lanka, Colombia, Afghanistan, Nepal, Mexico, Bangladesh, Brazilie en India.