700.000 vrouwen stierven na ongewilde zwangerschap

Het rapport De tol van ongewenste zwangerschappen op de levens van vrouwen
in de ontwikkelingslanden verzamelde cijfermateriaal van de Verenigde
Naties, uit landenrapporten, en legde zo in 227 landen en regio’s bij
benadering het aantal zwangerschappen vast dat eindigde in miskramen,
abortus en het aantal overlijdens. Volgens de analyse werden tussen 1995 en
2000 1,3 miljard zwangerschappen geregistreerd bij 1,2 miljard vrouwen. Van
de 700.000 vrouwen die overleden na een ongeplande zwangerschap, stierven
400.000 tengevolge van complicaties doordat een abortus werd uitgevoerd in
onhygiënische en vaak illegale omstandigheden. De overigen stierven tijdens
de zwangerschap of bij de geboorte.

Dit is een tragedie die nochtans voorkomen kan worden, stelt Nils
Daulaire, voorzitter van de GHC. De meeste overlijdens konden voorkomen
worden als deze vrouwen toegang hadden tot voorbehoedsmiddelen, zodat ze hun
zwangerschappen konden plannen. De Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO)
schat dat drie dollar per persoon per jaar voldoende is voor een
basisgeboorteplanning, en voor gezondheidszorg tijdens en na de
zwangerschap. Deze gestorven vrouwen staan symbool voor het falen van de
internationale gemeenschap, oordeelt Daulaire.

Het rapport bevestigt ook de groeiende kloof tussen industrie- en de
ontwikkelingslanden. In Noord-Amerika en Europa sterft gemiddeld één vrouw
op 4000 tengevolge van de zwangerschap. In Afrika is dat één op 15. Het
sterftecijfer ligt het hoogst in landen waar vrouwen geen toegang hebben tot
voorbehoedsmiddelen en gezondheidszorgen tijdens de zwangerschap. Dat is
bijvoorbeeld het geval in Burkina Faso waar één vrouw op 14 sterft tijdens
de zwangerschap. In Brazilië, waar vrouwen al wel meer toegang hebben tot
geboorteregeling, is dat één op 130.

Het rapport zwengelt de controverse aan die in de VS ontstaan is nadat
president Bush besloot om 34 miljoen dollar voor het Bevolkingsfonds van de
Verenigde Naties (UNFPA) in te houden. Dat gebeurde na beschuldigingen dat
de UNFPA met een aantal Chinese organisaties werkt die abortus of
sterilisatie aanmoedigen. Het geld zou nu naar het VS Agentschap voor
Internationale Ontwikkeling (USAID) gaan, maar die organisatie werkt slechts
in 84 landen, terwijl het UNFPA in 140 landen actief is. Volgens de UNFPA
zal de beslissing de toegang tot voorbehoedsmiddelen doen afnemen in de
landen die ze het meeste nodig hebben en resulteren in meer ongewilde
zwangerschappen. Waarnemers verwachten dat dit nog een politieke rel zal
veroorzaken in de VS: de senaat heeft ondertussen al een nieuwe wet
goedgekeurd die 50 miljoen dollar toekent aan de UNFPA.