Aan de Palestijnse kwestie hangt een vies westers geurtje

De jongste jaren heeft de Gaza een tweede gedaantewisseling ondergaan. Het vluchtelingenkamp kreeg meer en meer het karakter van een grote openluchtgevangenis. Sinds de ontruiming van de joodse kolonies en de daaropvolgende verkiezingsoverwinning van Hamas in januari 2006 is het economische en personenverkeer zo goed als stilgelegd. Israël heeft de Gaza hermetisch afgesloten. Met steun van de ‘internationale gemeenschap’ weigert Israël de rechtmatig aan de Palestijnen toekomende belastingsinkomsten te storten. Alsof dat nog niet genoeg is, legden de Verenigde Staten en de Europese Unie vervolgens een financiële boycot op waarvan iedereen op voorhand wist dat ze desastreuze gevolgen zou hebben voor de Palestijnse bevolking.
Wat doet Europa, de VS en in hun zog het belangrijkste deel van de media nu de Gaza in een grote chaos is beland? Wel, dat wat ze al altijd hebben gedaan, namelijk de schuld voor de problemen zo goed als exclusief op de schouders leggen van de Palestijnen zelf. Eerst was dat de PLO, onder leiding van Yasser Arafat, nu is dat Hamas. Nooit was er aan Palestijnse zijde een valabele gesprekspartner of het moet nu Mahmoud Abbas zijn, de lakei die alles zegt wat de VS willen horen. De constante in het internationale ‘beleid’ is dit conflict uit zijn context rukken: Hamas is een terroristische organisatie, zonder meer. Met zo’n discours is het onbegrip over het feit dat de meerderheid van de Palestijnen op een extremistische organisatie stemt die weigert Israël te erkennen, niet ver weg. Maar wie van ons stelde zich de vraag welk Israël er überhaupt erkend moet worden? Het Israël langs de groene lijn? Of het Israël aan de ‘goede’ kant van de muur, dus met Oost-Jeruzalem en de kolonies die op Palestijnse grond zijn gebouwd?
Opeenvolgende Israëlische regeringen hebben sinds het uitroepen van de onafhankelijkheid bewust nagelaten de staatsgrenzen definitief vast te leggen, een politieke lijn die is uitgezet door Ben Goerion en nog steeds wordt voortgezet. De Israëlische premier Olmert verbergt trouwens helemaal niet dat de Palestijnse gebieden eigenlijk van Israël zijn en enkel demografische en strategische redenen hem ertoe nopen om delen ervan ‘af te staan’.
De Palestijnen moeten ook het geweld tegen de Israëlische staat staken. Maar welk volk laat zich gewillig opsluiten en zijn rechten ontnemen? Hebben we trouwens ooit op een ernstige manier gevraagd dat Israël met het geweld stopt? Geweld dat altijd wordt voorgesteld als een ‘reactie op…’. Waarom weigerden we Israël te dwingen om een einde te maken aan de brute militaire aanvallen in de Gaza vorig jaar die meer dan 600 doden hebben gemaakt en door mensenrechtenorganisaties en officiële instanties beschreven werden als ernstige oorlogsmisdaden.
Zijn er wel nog politici bij ons die daarom malen? Durft de Belgische diplomatie, die maar al te goed weet hoe de vork echt aan de steel zit, tegen de VS in - de peetvader van Israël – zich achter het standpunt van het internationaal recht scharen? Zich de uitspraak van het internationaal gerechtshof in Den Haag waarin de bouw van de muur wordt veroordeeld, niet alleen eigen maken, maar ook er helpen voor zorgen dat het vonnis wordt uitgevoerd? We kunnen zowat een bibliotheek vullen met officiële en NGO-rapporten, die telkens opnieuw de bezettingspolitiek als belangrijkste oorzaak aanwijzen voor de spiraal van geweld en de ‘verelendung’ van de gewone Palestijn. In Westerse kringen worden ze echter straalweg genegeerd.
Maar het gaat om meer dan louter negeren. De VS en de Europese bondgenoten voeren een actieve politiek die de Palestijnse Bezette Gebieden het karakter van een ‘failed state’, een mislukte staat, moet geven. De ‘nieuwe regering’ onder leiding van premier Salam Fayyad krijgt opnieuw geld toegeschoven, terwijl ze niet gedekt is door een parlementaire meerderheid. Abbas heeft daarenboven aangekondigd dat hij de basiswetten wil aanpassen zodat hij niet langer langs het door Hamas gedomineerde parlement moet passeren.
 De bekende Midden-Oostenjournalist, Robert Fisk schreef in een cynisch artikel in de Britse krant The Independent (16/06): “Vandaag worden we verondersteld om te praten met onze trouwe politieman, Mr. Abbas, de ‘gematigde’ (zoals de BBC, CNN en FOX News hem noemen) Palestijnse leider, een man die een 600-pagina’s tellend boek over Oslo schreef zonder het woord ‘bezetting’ te vermelden en die altijd verwees naar het Israëlische ‘hergroeperen’ in plaats van ‘terugtrekken’, een leider die we kunnen vertrouwen omdat hij een das draagt en naar het Witte Huis gaat en altijd de juiste dingen zegt.” De Palestijnen kozen niet voor Hamas, aldus Fisk, omdat ze een islamitische republiek willen, maar omdat ze de corruptie van Abbas’ Fatah en de rotte natuur van de Palestijnse Autoriteit grondig beu waren.
Is dat de democratie waarover president Bush het in zijn project voor een ‘groter Midden-Oosten’ had? Vormt het bewapenen en trainen van de Fatah-veiligheidsdiensten een bijdrage tot de stabiliteit van de Palestijnse gebieden, waar we allemaal zo zouden naar verlangen? Wapens die in Gaza trouwens onmiddellijk in handen van Hamas zijn gevallen. Het stapeltje met domme fouten wordt elke dag groter. Deze politiek van ‘Divide et empira’ is een verrottingspolitiek, en kan eindelijk alleen maar nuttig zijn voor de bezettende Israëlische macht. Abbas wordt gesteund, niet omdat hij de Palestijnse zaak verdedigt, laat staan de Palestijnen vertegenwoordigt, maar omdat hij zich het best plooit naar de wensen van de onbreekbare Amerikaans-Israëlische as.
Een paar maanden geleden presenteerde de speciale VN-rapporteur voor de Mensenrechten, John Dugard, zijn rapport aan de VN-Mensenrechtenraad. Hij schreef dat de Gaza een belegerd en afgesloten gebied is geworden als gevolg van de economische sancties die Israël en het Westen aan de Palestijnse Gebieden hebben opgelegd. “Dit heeft een humanitaire crisis veroorzaakt, die zorgvuldig door Israël wordt beheerd. Israël straft de bevolking van Gaza zonder dat het Westen aan de alarmbel trok. Het gaat om de gecontroleerde wurggreep die blijkbaar binnen de genereuze grenzen valt van de internationale tolerantie”, aldus Dugard.
Het rapport somt een hele reeks zware schendingen op van het internationaal recht en het internationaal humanitair recht waarvoor Israël verantwoordelijk is. Israël heeft oorlogsmisdaden begaan, zo stelt het rapport onomwonden.
In een referentie aan het vroegere Zuid-Afrika stelt het VN-rapport nog: “Hoewel de twee regimes verschillend zijn, vertonen de wetten en praktijken van Israël in de Palestijnse Bezette Gebieden zeker gelijkenissen met aspecten van het Apartheidsregime”. So what? Israël is blijkbaar een speciaal geval en kan rekenen op een speciale behandeling.
In dit dossier moeten we ‘pragmatisch’ zijn, zoals we dat al eens hebben moeten vernemen in onze diplomatieke kringen. Maar de speciale rapporteur ziet dat anders. Hij beschuldigt het kwartet (de VS, de Europese Unie, Rusland en de VN) van nalatigheid en hij noemt de Palestijnse Bezette Gebieden een test voor het Westen in haar engagement ten aan zien van de mensenrechten.
In het einde missierapport van de speciale VN-gezant voor het Midden-Oosten, dat al evenzeer – hoe opvallend – door quasi de hele pers en het politiek apparaat uit het publieke domein wordt gehouden (het gaat om een gelekt vertrouwelijk document), schrijft Alvaro de Soto dat de opstelling van het Kwartet, ‘catastrofaal’ was voor de Palestijnen, zowel in humanitair opzicht als op vlak van het verzwakken van de Palestijnse instellingen. Volgens de Soto, werd het Kwartet helemaal gedomineerd door de pro-Israëlische politiek van de VS met het doel “alle druk van Israël weg te nemen”.
“Met alle aandacht voor de fouten van Hamas, bleef de Israëlische bouw van de kolonies en de constructie aan de muur onverminderd doorgaan.” De Soto spreekt zich uitermate negatief uit over de rol die de VS spelen in een kwartet dat zich opstelt als een “groep van vrienden van de VS”. Volgens hem moet de VN-Secretaris-Generaal nu maar eens ernstig overwegen of het nog langer zinvol is om lid te blijven van een dergelijk kwartet.
En zo zijn er de afgelopen maanden verschillende rapporten verschenen (Wereldbank, Internationale arbeidsorganisatie,…) die elk de vinger op de wonde leggen: het Westen draagt een ernstige verantwoordelijkheid voor de impasse, de chaos en de armoede waarin de Palestijnen zijn beland (zeven op tien Palestijnse gezinnen leeft in armoede).
De teneur is overduidelijk: de isolatie waarin het democratisch verkozen Hamas is geduwd en de collectieve sancties hebben de zaken er alleen maar erger op gemaakt. En we weten dat, onze diplomaten en verantwoordelijke politici weten dat, ze lezen die rapporten wel degelijk. Kijken en zwijgen, schuldig verzuim heet zoiets. Als u het mij vraagt: aan de Palestijnse kwestie hangt een vies Westers geurtje.
Ludo De Brabander, Vrede vzw

Op de website van MO.be is er plaats voor opiniestukken. Zelf een bijdrage leveren? Stuur je bericht naar webredactie@mo.be.