Aardbeving in Haïti eist zware tol

Er is nog geen officieel dodental, maar de Haïtaanse president Rene Preval vreest dat er tienduizenden mensen gedood kunnen zijn bij de aardbeving, die vooral de hoofdstad Port-au-Prince getroffen heeft. Zeker drie miljoen inwoners van Haïti zijn op een of andere manier getroffen door de schok.
De VN vreest voor het leven van meer dan honderd medewerkers nadat het hoofdkwartier, het Christopher Hotel, er instortte. Een honderdtal medewerkers is vermist, waaronder Hedi Annabi, de hoogste VN-vertegenwoordiger in het land. Door de chaos na de aardbeving en de vernielde communicatiemiddelen is het erg moeilijk duidelijkheid te krijgen over de precieze situatie in de stad.

Ooggetuigen

‘De stad ligt werkelijk in puin. Ik weet niet welke beelden jullie intussen te zien kregen, maar geloof me vrij, in Port-au-Prince staat nauwelijks nog een gebouw recht dat geen zware scheuren vertoont, als het nog rechtstaat. De lijken liggen ingewikkeld in doeken op de straten, worden in vrachtwagens afgevoerd naar massagraven, de rottingsgeur begon zich woensdagavond al te verspreiden’, schrijft Joris Willems, die in Port-au-Prince werkt.
Jean Reynaert van Coprogram was op het moment van de aardbeving ook in de Haïtaanse hoofdstad: ‘De mensen hebben een panische schrik. Ze hebben schrik dat het zich herhaalt en daarom durven ze niet meer in hun huis slapen voor zover dat huis er nog staat. Toen we gisterenavond de stad doorkruisten zagen we de mensen letterlijk op straat slapen.’

Haïti makkelijke prooi voor aardbevingen

Geprangd tussen de Noord-Amerikaanse en Caraïbische tectonische platen, komen aardbevingen wel vaker voor op het eiland. Een aardbeving van deze schaal (7.0 op de schaal van Richter) sloeg wel niet meer toe sinds 1770.
‘15 aardbevingen van deze schaal komen jaarlijks voor op de hele wereld. Haïti had pech dat de laatste zich zo dicht bij de hoofdstad Port-au-Prince voordeed’, zegt Michael Blanpied, assistent-coördinator van het Seismologisch Instituut van de Verenigde Staten (USGS).
Door haar gammele gebouwen, vooral in de sloppenwijken, viel de dichtbevolkte hoofdstad extra ten prooi aan de vernietigende kracht van deze aardbeving. ‘Verstoringen in de grond kunnen op verschillende manieren de bevolking bedreigen. Op steile hellingen of aan kustgebieden komen vaak grondverschuivingen voor, die huizen kunnen doen instorten of verpletteren’, zegt Blanpied.

Hulp aan Haïti

Verschillende Belgische ngo’s, zoals het Rode Kruis, Artsen zonder Grenzen en Oxfam-solidariteit, zijn al jaren actief in het straatarme Haïti en zijn meteen begonnen met noodhulp. Vanuit de federale regering vertrok woensdagavond nog het B-Fast (Belgian First Aid and Support Team), bestaande uit zestig personen, een waterzuiveringsinstallatie en een veldhospitaal.
Naomi Klein (auteur van No Logo en De Shockdoctrine), waarschuwt dat verschillende organisaties oproepen tot hulp aangrijpen om de eigen politieke agenda te realiseren, zoals de conservatieve Heritage Foundation. Die Amerikaanse organisatie roept op tot een massale hulpoperatie door het Amerikaanse leger. De aanwezigheid van de militairen moet meteen gebruikt worden om drugsvluchten vanuit Venezuela te stoppen.

Natuurrampen in Haïti

Om een beeld te krijgen van de enorme impact die natuurrampen op de Haïtiaanse bevolking hebben: tussen 2001 en begin 2007 zorgden natuurrampen voor 18.441 doden, 4708 gewonden en 132.000 daklozen. Ongeveer 6,4 miljoen van de 9,7 miljoen inwoners voelden direct of indirect de gevolgen ervan. Dit blijkt uit een rapport van de International Crisis Group.
In 2008 nog teisterden vier verschillende orkanen – Fay, Gustav, Hanna en Ike – Haïti in een periode van dertig dagen. Meer dan 800 Haïtianen kwamen om. De economische schade is enorm: 6,2 miljoen euro of vijftien procent van haar bruto nationaal product.