Afghaanse regering houdt journalisten kort

De Afghaanse veiligheidsdiensten willen niet lossen waarom ze radiojournalist Kamran Mir Hazar arresteerden op 4 juli en hem vier dagen later op borg vrijlieten. Mir Hazar is naast radiomaker ook hoofdredacteur van de politieke blog kabulpress.org. Zijn arrestatie zou te linken zijn aan artikels op die website, waarin Mir Hazar zich kritisch uitlaat over regeringsleiders en sommigen onder hen beschuldigt van spionage.
Een dag voor zijn arrest werd de website kabulpress.org bovendien gebannen door de internetprovider Afghan Telecom, een overheidsbedrijf, wat Mir Hazar in zijn blog beschreef als ‘E-censuur’.
De veiligheidsdiensten van de Afghaanse overheid houden ondertussen nog altijd Asif Nang vast, een redacteur van het regeringsmagazine ‘Peace Jirga’. Nang werd opgepakt op 28 juni, maar een officiële reden daarvoor werd nog altijd niet gegeven. De reporter had een kritisch essay over de Afghaanse president Hamid Karzai gepubliceerd. Volgens het IFJ zou Karzai niet blij geweest zijn met het artikel ‘Afghanistan als een voetbal tussen de grote oliefirma’s’, waarop hij zijn arrestatie zou hebben bevolen.
“Nang vasthouden zonder tenlastelegging is een duidelijke schending van zijn basisrechten,” aldus het IFJ.

Overheid en Taliban houden touwtjes strak in handen

De Nationale Journalisten Unie Afghanistan kreeg de veiligheidsdiensten zo ver dat ze Mir Hazar zondag op borg vrijlieten. Hoofd van de unie Sayeed Agha Fazil Sanjaraki vertelde aan Radio Free Europe dat hij een verband tussen Mir Hazars’ artikels en zijn arrestatie niet kon bevestigen. Maar Sanjaraki voegde er snel aan toe dat de Afghaanse overheid geen kritiek van journalisten op de regering duldt.
“De overheid verwacht van de media dat ze regeringsacties in een goed daglicht stellen en dat ze interne problemen, corruptie en wangedrag van overheidskant onder de mat schuiven,” aldus Sanjaraki.
Druk uitgeoefend door de overheid blijkt niet het enige probleem waar Afghaanse journalisten mee kampen. Nu de Taliban steeds meer op de voorgrond verschijnen, voelen journalisten de adem van de islamitische rebellengroep in hun nek. Reporters lopen het zeer reële gevaar dat ze worden bedreigd of aangevallen door de Taliban-krijgers als ze zich kritisch uitlaten over de rebellen.

Overleven is inbinden op persvrijheid

“De aanwezigheid van journalisten is al voldoende voor groeperingen als de Taliban om hen zwaar aan te pakken. Afgelopen jaar werd Zakiya Zaki, het vrouwelijke hoofd van Radio Peace, vermoord. Niet omdat ze één bepaalde reportage maakte of één bepaalde persoon viseerde, maar gewoon omdat ze het beroep van kritische en objectieve journalist uitoefende,” aldus Cohen van IFJ.
Cohen: “De rechten van journalisten worden schromelijk geschonden, maar de enorme druk van overheid en Taliban zorgt er ook voor dat het journalistieke vak zelf ten onder gaat. Zelfcensuur lijkt immers vaak de enige manier voor Afghaanse journalisten om te overleven.”