Afrika heeft recht op “partnerschap en wederzijds respect” (Obama)

De opwinding rond het bezoek van Obama was groot in Ghana. Overal waren affiches te zien met de gezichten van Obama en de Ghanese president John Atta Mills, en handelaars verkochten mokken, t-shirts en andere souvenirs met de foto van de Amerikaanse president. Veel Ghanezen waren teleurgesteld toen bleek dat Obama zijn belangrijkste toespraak niet zou houden op Independence Square, waar een enorme menigte een glimp kon opvangen van Bill Clinton bij diens bezoek in 2002. Maar over wat Obama te vertellen had, waren de meeste Ghanezen tevreden.

Gerichte hulp

Obama beloofde dat zijn regering zich zal ervoor zal inzetten om Afrika sterker te maken. “We zullen de hulp aan verantwoordelijke mensen en instellingen verhogen. We zullen ons daarbij toeleggen op goed bestuur - parlementen die machtsmisbruik tegengaan en afwijkende meningen toelaten, een rechtsstaat die iedereen ervoor zorgt dat iedereen gelijk is voor de wet, participatie zodat jonge mensen betrokken worden – en op concrete maatregelen tegen corruptie.”
Ghana wordt volgend jaar een producent van aardolie, herinnerde Obama zijn toehoorders. Volgens hem moet Ghana opletten niet te afhankelijk te worden van het geld dat die nieuwe inkomstenbron oplevert. Veel Afrikaanse landen hebben een gebrek aan diversificatie van hun economie duur betaald. “Veel Ghanezen weten dat olie niet het nieuwe cacao mag worden”. Ghana is een belangrijke exporteur van cacao en had meermaals te kampen met de gevolgen van de schommelingen van de prijs van die grondstof.
“De geschiedenis laat zien dat landen bloeien als ze investeren in mensen en in de infrastructuur die ze nodig hebben”, speechte Obama. “Ze moeten uiteenlopende exportsectoren bevorderen, investeren in de opleiding van werknemers en plaats maken voor de kleine en middelgrote bedrijven die banen scheppen.”

Naar een andere relatie

Volgens Obama moet de relatie tussen de rijke landen en Afrika veranderen. “Amerika kan ook meer doen om handel en investeringen te doen toenemen. Rijke landen moeten hun grenzen voor goederen en diensten uit Afrika in belangrijke mate openen. Daar zal mijn regering zich voor inzetten.”
Critici in Ghana en in de rest van Afrika vragen zich wel af of Obama echt een andere koers wil en kan inslagen dan zijn voorgangers. De VS zijn nog altijd veel minder ambitieus dan veel andere rijke landen als het op ontwikkelingshulp aankomt. En er gaat nog altijd veel geld en aandacht naar de militaire belangen van de VS in Afrika.
De Amerikanen werken aan een eenheid in Ghana die de drugssmokkel in West-Afrika van nabij kan volgen, en Obama wil volgend jaar voor 850.000 dollar militaire hulp leveren aan Ghana, veertig procent meer dan dit jaar. De keuze voor Ghana als zijn eerste zwart-Afrikaanse bestemming kan ook daarmee te maken hebben. De Verenigde Staten zijn nog altijd op zoek naar een land dat Africom kan huisvesten, de commandocentrale van het Amerikaanse leger voor activiteiten in Afrika.