Albanië ziet Navo als achterdeurtje naar Europa

Naar alle verwachting zal Albanië samen met Macedonië en Kroatië in april op de Navo-top in Boekarest uitgenodigd worden om lid te worden van de organisatie.
“Er is nog geen politieke beslissing, maar we hebben goede redenen om optimistisch te ziijn,” zegt parlementsvoorzitter Jozefina Topalli. “Dit zou ook goed zijn voor de Navo”. De meerderheid van de Albanezen denkt er net zo over: de steun voor Navo- en EU-lidmaatschap onder de bevolking schommelt tussen de 90 en 95 procent.
De politieke elite, die merkwaardig eensgezind is wat de Navo-lidmaatschap betreft, ziet in de toetreding de garantie voor een stabiele democratie, economische groei en buitenlandse investeringen. Maar het is bovenal een flinke stap in de richting van EU-lidmaatchap.

Goede geloofsbrieven

Albanië heeft een aantal stevige argumenten bij zijn Navo-sollicitatie. Het was in 1992 de eerste ex-communistische staat die publiek het Navo-lidmaatschap aanvroeg. “Albanië heeft de voorbije jaren ook een beslissende en bemiddelende rol gespeeld in Macedonië en Kosovo, en dat wordt geapprecieerd”, zegt Topalli. “Zonder onze invloed zou de regio nu geen vrede en stabiliteit kennen.”
Het land kan op de openlijke steun van de Verenigde Staten rekenen. Washington is dankbaar voor de steun die Tirana van bij het begin leverde aan de Amerikaanse operaties in Kosovo, Irak en Afghanistan.
Volgens Remzi Lani, direkteur van het Albanees Media Instituut, kan ook de groeiende Russische invloed op de Balkan en de hoop op een stabilisering van één van de meest volatiele regio’s in Europa de zaak van Albanië bespoedigen. “Ik ben ervan overtuigd dat we het lidmaatschap bijna te pakken hebben”, zegt Lani. “Enkel het dispuut tussen Griekenland en Macedonië kan nog roet in het eten gooien, want als Macedonië niet uitgenodigd wordt, zullen wij ook niet welkom zijn.” Griekenland heeft problemen met de naam van zijn buurland, ook de naam van een regio in Griekenland.

Ambities op lange termijn

De Navo mag dan al binnen bereik zijn voor Albanië, dat geldt nog lang niet voor het EU-lidmaatschap. Ondanks de ondertekening van een stabilisatiepakt met de EU in 2006 wordt een mogelijke toetreding tot de Europese Unie ten vroegste in 2020 verwacht.
Het Navo-lidmaatschap zou Albanië wel een flink stuk dichter brengen. “Het zou ons een beter imago, grotere veiligheid en meer investeringen opleveren”, zegt Lani. “We zouden serieuzer genomen worden en meer toegang krijgen tot die andere westerse politieke club, de EU.”
De horizon van 2020 geeft Albanië tijd om enkele hardnekkige problemen aan te pakken, zoals corruptie, een zwak juridisch systeem en interne politieke strijd. “Albanië is weliswaar een democratie, maar nog niet naar Europese normen”, zegt Lani. “We hebben een zwakke staat en zwakke instellingen, dat is voor de EU een groter probleem dan onze armoede.”
De EU heeft Albanië al schouderklopjes gegeven voor de eerste inspanningen van de regering in de strijd tegen de georganiseerde misdaad en de corruptie. “We hebben onze administraties geïnformatiseerd en richten ons nu op justitie”, zegt Topalli. “Dankzij de strijd tegen de belastingsontduiking zijn de inkomsten met 30 procent gestegen, hoewel we de belastingen met de helft verminderd hebben.”
Topalli is dan ook optimistisch over de toenadering tot de Unie. “Als je kijkt naar onze start zeventien jaar geleden, denk ik niet dat je een ander land zult vinden dat even snel evolueert als Albanië”, zegt hij. “Het is nu een stabiel land, met een stabiele economie, duurzame economische groei en heel wat prestigieuze buitenlandse investeerders in energie, infrastructuur en toerisme.”
Hij neemt meteen ook de verdediging op voor Albaniës buurlanden en medekandidaten. “Er is een toenemend bewustzijn in de EU dat Europa niet compleet is zonder de westelijke Balkanstaten. Die horen niet enkel geografisch bij Europa, maar ook wat geschiedenis en cultuur betreft.”