Ambtenaren dreigen met staking van onbepaalde duur

Vorige week zijn de ambtenaren in Zambia voor
drie dagen in staking gegaan de zoveelste actie sinds maart. Per dag
verloor de Zambiaanse overheid de afgelopen weken meer dan een miljoen euro
door dergelijke werkonderbrekingen. De volgende actie zou een week kunnen
duren, en als ook die niets oplevert, dreigen de vakbonden met een staking
van onbepaalde duur. De Zambiaanse regering ging na eerdere stakingen in
april in op een deel van de eisen rond loonsverhoging en woontoelagen, maar
kwam op die belofte terug nadat ze door het Internationaal Monetair Fonds
(IMF) op de vingers werd getikt.


Als dominostenen zijn ze de voorbije maanden gevallen, de diverse
Zambiaanse overheidsdiensten. De stakingen doen vooral pijn in de tien
departementen die belastingen of andere heffingen innen. De belastingdienst
deed de schatkist bijna 2 miljoen euro per dag mislopen toen haar
ambtenaren vorige maand het werk neerlegden. De verkeerscommissie deed het
land er tijdens de driedaagse staking van vorige week meer dan 18.000 euro
bij inschieten. De staat verliest bovendien wekelijks bijna een miljoen
euro aan werkuren door het wegblijven van ambtenaren.

Zambia’s 120.000 ambtenaren eisen de loonsverhogingen en woontoelagen die
volgens hun werkovereenkomst van 2003 toegekend en gebudgetteerd waren. Na
uitvoerige onderhandelingen met vakbondsleiders in april, toen de vakbonden
ook al met stakingen van onbepaalde duur dreigden, gaf de regering toe de
woontoelagen met terugwerkende kracht uit te keren en de lonen op te
trekken tot 110 euro voor de lagere ambtenaren en 196 euro voor de hogere.
Niet niks, want het huidige gemiddelde ambtenarenloon bedraagt niet meer
dan 53 euro bedraagt en driekwart van de Zambianen leeft onder de
armoedegrens van 1 dollar per dag. Maar ook weer niet zo royaal: volgens
het Jezuïtisch Centrum voor Theologisch Onderzoek heeft een gezin van 6
maandelijks minstens 142 euro nodig.
De vakbonden hadden oorspronkelijk een minimumloon van 267 euro geëist.

Maar de regering is op haar toezeggingen teruggekomen toen het IMF haar
vroeg om een gepland budgetoverschrijding van zo’n 110 miljoen euro weg te
werken en in afwachting daarvan meer dan 89 miljoen euro aan steun inhield.
Zambia is in hoge mate afhankelijk van het IMF, de Wereldbank en Westerse
donoren. Bijna de helft van het Zambiaanse nationale budget is van hen
afkomstig. De regering houdt vol dat de loonsverhogingen en
ambtenarenvoordelen het budget uit de hand doen lopen. Ze heeft intussen
aan een deel van de ambtenaren de helft van de woontoelagen uitbetaalt en
roepen de ambtenaren op om andere oplossingen te zoeken om te besparen.

De smeekbedes van de regering roepen alleen de woede van vakbondsleiders
op. Ze verwijten de president dat hij onlangs de lonen heeft verhoogd van
wetgevers en politiek benoemde districtbestuurders en dat ook de rechters
extra voordelen kregen. Darrison Chaala, secretaris-generaal van de
Zambiaanse ambtenarenvakbond, zegt dat het de regering is die offers moet
brengen, niet de ambtenaren met hun magere salarissen. Hij vindt dat de
regering haar kabinet met 66 leden moet inkrimpen, dat ministers afstand
moeten doen van voordelen als gsm’s, gratis benzine, dure auto’s en
luxueuze buitenlandse reizen. Zolang dat niet gebeurt, zullen de vakbonden
de regering blijven raken waar het pijn doet: bij het innen van heffingen.

Als de regering de eerdere toezeggingen aan de ambtenaren zou willen
uitvoeren, moet ze mogelijk op de vrije markt lenen door
overheidsobligaties uit te geven. Maar dat jaagt de interesten de hoogte in
en brengt de stabiliteit van de nationale munt, de kwacha, in het gedrang,
zegt economist Ignatius Chicha.

Donoren hebben hun bezorgdheid uitgedrukt over de klaarblijkelijke impasse
tusen regering en vakbonden en roepen op tot een snelle oplossing. Maar de
Zambiaanse minister van Financiën Ngandu Magande zegt dat een oplossing -
snel of traag - onmogelijk is als de regering geen geld heeft. Als het IMF
zou helpen, konden we dit oplossen. Maar het IMF wil niet, dus is er niets
dat we kunnen ondernemen, zegt hij.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.