Amerikaanse bedrijven exporteren marteltuigen naar 'verkeerde' landen

Het Amerikaans ministerie voor Handel keurde vorig jaar exportlicenties naar 45 landen goed voor wapens die stroomstoten geven. In een aanzienlijk deel van die landen worden gevangenen volgens het Amerikaans ministerie van Buitenlandse Zaken gemarteld. Het gaat onder om Bangladesh, Brazilië, Ecuador, Ghana, Honduras, India, Jordanië, Libanon, Mexico, Peru, de Filipijnen, Saudi-Arabië, Zuid-Afrika, Thailand en Venezuela. Meer dan zestig Amerikaanse bedrijven dienden in 2002 een aanvraag in om elektroshockwapens uit te voeren.

Dat staat in het rapport ‘Handelaars in pijn’ dat de Amerikaanse afdeling van Amnesty International deze week publiceerde. In 2002 verkochten Amerikaanse bedrijven voor 14,7 miljoen dollar elektroshockwapens en voor 4,4 miljoen dollar detentiemateriaal in het buitenland.

De VS zijn niet het enige land dat dergelijk materiaal uitvoert. Wereldwijd zijn er zo’n 856 bedrijven in 47 landen die marteltuigen produceren of vermarkten. Het is niet omdat veiligheidsmateriaal omschreven wordt als ‘niet dodelijk’ dat het niet gebruikt kan worden om te verwonden en te doden, zegt Brian Wood, Amnesty’s wapenexpert. We zijn erg bezorgd dat veel landen dergelijke tuigen inzetten tegen de bevolking zonder enig respect voor de mensenrechten.

De jongste jaren heeft de Amerikaanse regering maatregelen genomen om dat te vermijden. Ze voerde verplichte licenties in voor de export van elektroshockmateriaal naar alle landen behalve Canada. Maar de uitvoering van dat beleid laat sterk te wensen over, zegt Amnesty. Zowat alle landen komen in aanmerking voor de export en bovendien zijn er bepaalde bedrijven die de verplichting aan hun laars lappen en het materiaal zonder omhaal verschepen.

Dat wordt bevestigd in een recent onderzoek van ‘U.S. News & World Report’. Een aantal kleine bedrijven tracht potentiële kopers te overtuigen via websites waarop haarfijn uitgelegd wordt hoe de exportregels kunnen worden omzeild. Bijvoorbeeld door de onderdelen apart te verschepen.

Hoewel martelpraktijken schering en inslag zijn in Saudi-Arabië, heeft Smith & Wesson er geen probleem mee om 10.000 voetboeien uit te voeren naar Riyad. De regering-Bush ziet daar geen graten in, hoewel het ministerie van Buitenlandse Zaken al decennia documenteert hoe voetboeien en kettingen gebruikt worden om op een gruwelijke manier bekentenissen af te dwingen. , zegt William Schulz, de directeur van de Amerikaanse afdeling van Amnesty.

De Europese Commissie werkt nog aan een regeling die de export van marteltigen als elektroshockmateriaal en traangas aan banden legt.

Tom Lantos en Henry Hyde, twee leden van het Huis van Afgevaardigden, hebben een wetsvoorstel ingediend om de export van politiemateriaal naar een aantal landen volledig te verbieden.

Amnesty eist dat er ook een debat komt over nieuwe antimisdaad- en antiterreurwapens. Voorbeelden daarvan zijn verdovingsmiddelen van het type waarmee vorig jaar een einde werd gemaakt aan de gijzeling in een theater in Moskou, zogenaamde ‘stankchemicaliën’ en technologische snufjes als radiogolven waarmee kunstmatig koorts kan worden opgewekt en UV-lasers die stroomstoten van op afstand mogelijk maken.

Rapport: http://web.amnesty.org/library/Index/ENGACT400082003