Amerikaanse oorlogsretoriek maakt van 'democratisering' eenscheldwoord

De Amerikaanse oorlogslogica is helemaal
aan het ontsporen. De nakende invasie in Irak wordt onder druk van rechtse
lobby’s aan het publiek verkocht als een nobele bevrijdingsoorlog voor de
hele regio. De haviken van de Israëlische Likoed-partij van premier Sharon
lachen ondertussen in hun vuistje.


Anthony Cordesman, Midden-Oosten-expert van het conservatieve Centrum voor
Strategische en Internationale Studies (CSIS), is allerminst te spreken over
de recentste oorlogsmotivering van de regering-Bush. De redenering dat de
eliminatie van Saddam Hoessein in Irak en het hele Midden-Oosten voor
bloeiende democratieën kan zorgen, noemt hij hypocriet, neo- conservatief,
maar vooral waanzinnig. Hij ziet in de nieuwe theorie de hand van
conservatieve en pro-Israëlische lobby’s.

De idee van een ‘edelmoedige’ oorlog wordt al een tijdje in de conservatieve
pers gepropageerd, en maakt nu ook in de regering zelf opgeld. Vorige week
nog stelde Condoleeza Rice, nationaal veiligheidsadviseur van Bush, dat het
VS-leger bij een invasie in Irak als de bevrijder moet worden beschouwd,
en dat de Amerikaanse regering in de eerste plaats ijvert voor de
democratisering en de vrijheid van de moslimwereld. Ook vice-president Dick
Cheney deed de voorbije weken dergelijke uitlatingen. Met de nieuwe theorie
dienen vooral de meer idealistische instincten van het Amerikaanse publiek
bevredigd te worden. Andere en oudere motieven mikten eerder op de
‘negatieve’ angst voor een Irakese nucleaire, biologische of chemische
aanval op de VS, of schilderden Hoessein af als het brein achter al-Qaeda.

De huidige ‘Wilsoniaanse’ beweegreden - ironisch genoeg genoemd naar
voormalig president Woodrow Wilson die tijdens WO I oprecht het
internationale recht en ‘veiligheid voor democratie’ propageerde - is het
troetelkind van een kleine groep neo-conservatieven met hechte banden met de
Israëlische Likoed-partij van eerste minister Ariël Sharon. Zij verzamelen
zich in de invloedrijke denktank American Enterprise Institute (AEI) die
leden telt als Richard Perle, voorzitter van de Defense Policy Board (DPB)
van Pentagon-baas en hardliner Donald Rumsfeld, en Lynne, de echtgenote van
Cheney. Het AEI verwerpt de Oslo-vredesakkoorden tussen Israël en de
Palestijnen, alsook de hele land voor vrede-formule waarop de Amerikaanse
Midden-Oostenpolitiek sinds 1967 gebaseerd is.

Sinds de aanvallen van 11 september lobbyt het AEI ook voor een uitgebreide
oorlog tegen het terrorisme, die naast Afghanistan en al-Qaeda ook Irak,
Iran, Syria, Libanon, de Palestijnse Autoriteit van Yasser Arafat en zelfs
oude bondgenoot Saoedi-Arabië in het vizier neemt. Volgens Meyrav Wurmser,
hoofd van Midden-Oostenbeleid aan het Hudson Institute en naaste medewerker
van Perle, gaat het om een oorlog die het karakter van het Midden-Oosten
grondig dient te wijzigen. Indien Saddam Hoessein met groot machtsvertoon
afgezet kan worden, zou dat heel veel druk zetten op de andere autocratieën
in de regio die antidemocratisch en tegen vrede met Israël zijn. Die
regeringen zouden dan makkelijk door het volk omvergeworpen worden, met een
domino-effect van Iran tot Libië tot gevolg.

In een toespraak tot het Amerikaanse Congres twee weken geleden hield
voormalig Likoed-premier Binyamin Netanyahu - een frequente bezoeker van het
AEI - alvast een vurig pleidooi. Voor hem wordt met Hoessein de eerste steen
verwijderd, en zal de rest van het gebouw spoedig volgen. Een afgedwongen
democratiseringsgolf vormt de enige garantie op vrede in de regio.
Netanyahu focust ook opmerkelijk expliciet op Iran als mogelijk volgend
doelwit, en volgt daarmee de logica van AEI-havik Michael Ledeen, voormalig
adviseur antiterrorisme onder Ronald Reagan tijdens de Iran-Contra-affaire.
Sinds de spontane protesten tegen de Iraanse regering van vorig jaar stelt
Ledeen voortdurend dat Iran rijp is voor een nieuwe, pro-Amerikaanse
revolutie. Volgens hem is Iran zelfs meer dan Irak geschikt als eerste
dominosteen: een triomf in Iran zou ons bondgenoten winnen in Syrië en
Irak, en de militaire operatie tegen Saddam Hoessein omzetten in een
nationale bevrijdingsoorlog. Ledeen, die ook stichter en beheerder is van
het neo-conservatieve Jewish Institute for National Security Affairs
(JINSA), eist dus een bredere visie op de problemen in de regio, en vindt
dat de VS, als enig echt revolutionair land, het leven van miljoenen
mensen in het Midden-Oosten dient te veranderen.

Erg pijnlijk in de nieuwe redenering is het contrast tussen de hoop die het
agressieve Amerikaanse beleid de Arabieren en moslims zou bezorgen en de
minachting die de zelfverklaarde Amerikaanse ‘bevrijders’ voor diezelfde
moslims ten toon spreiden. Volgens voormalig CIA-bons Reuel Marc Gerecht -
aanhanger van de democratiseringsthesis - begrijpt de moslimwereld enkel de
taal van macht en geweld. Gerecht juichte enkele maanden geleden dan ook de
harde aanpak van Ariël Sharon toe. Zijn commentaar bij de herbezetting van
de Westelijke Jordaanoever sprak boekdelen: Hoe harder Sharon wordt, hoe
sterker ons imago in het Midden-Oosten. Voor het Congres viel Netanyahu hem
bij: in de regio wordt geweld niet gerespecteerd, maar verafgood, zoals ook
de Amerikaanse vastberadenheid bij het gebruik van dat geweld verafgood
wordt.

Het zogenaamde geloof in democratisering klinkt hypocriet uit de mond van
mensen die ook geloven in de ‘botsing van beschavingen’ en enkele maanden
geleden nog beweerden dat in moslimgebied vrijheid onmogelijk is. Zelfs de
neo-conservatieve krant ‘New Republic’ noemde die houding onlangs
schijnheilig. De term ‘clash of civilisations’ ter beschrijving van de
huidige globale context werd bedacht door de politieke wetenschapper Samuel
P. Huntington, een academisch adviseur van het AEI. Voor Cordesman en andere
experts is de conclusie duidelijk: de dubbelzinnige houding van de VS,
waarbij democratisering als oorlogsmotivering wordt opgevoerd en de
moslimmaatschappijen tegelijkertijd worden geminacht, maakt op termijn van
‘democratisering’ een scheldwoord.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.