Amerikaanse regering beknibbelt op studiebeurzen veteranen

De 30-jarige Derek Adams speelt met zijn tweejarig zoontje op de terreinen van Veterans Upward Bound (“Veteranen Hogerop”), het programma waardoor hij zich weer thuis leerde voelde op de schoolbanken. Hij heeft net een diploma in de plantkunde behaald, na vier jaar studeren in Humboldt, de meest noordelijke van de 33 vestigingen van de California State University, op zes uur rijden van San Francisco.
Daarvoor diende Adams vijf jaar bij de Amerikaanse mariniers. “Het was een hele aanpassing”, zegt de kersverse botanicus. “Als marinier doe je wat ze je vragen. En wanneer je dan terug naar school gaat, zijn je medestudenten veel jonger. Het was wel wat raar om als 26-jarige ex-marinier in een klas met 18-jarigen te zitten die net hun middelbare school hadden afgemaakt.”

Uit cijfers van het ministerie van Onderwijs blijkt dat slechts 3 procent van de Amerikaanse veteranen die in 1995 aan universitaire studies begonnen die studie hebben afgemaakt. Het nationale gemiddelde bedraagt 30 procent. Dat is opmerkelijk omdat ronselaars jonge rekruten precies proberen te overtuigen met het argument dat er na de militaire loopbaan een vette studiebeurs wacht: tot 72.000 dollar (53.000 euro) voor soldaten die in actieve dienst waren, 23.000 dollar (17.000 euro) voor reservisten.

Veteranen die van dat recht gebruik willen maken, hebben het niet gemakkelijk. Ex-marinier Johnny Avalos herinnert zich hoe men hem probeerde een schuldgevoel aan te praten elke keer hij om zijn geld kwam vragen. “Ik zei toen tegen mezelf: ik ben niet weg bij de mariniers en heb geen reden om me schuldig te voelen. Dit is geld dat ik opzij gezet heb en waar ik nu recht op heb.”

Avalos verhuisde naar Humboldt toen hij op een poster in zijn oude universiteit van het bestaan van Veterans Upward Bound leerde. Hij is er nu student verpleegkunde en verantwoordelijk voor de promotie van het programma, dat tien weken duurt en veteranen door middel van lessen Engels en wiskunde klaarstoomt om opnieuw in het academische leven te stappen. De veteranen worden psychologisch begeleid en krijgen ook hulp bij het zoeken van een woning en de administratieve rompslomp.

“Dat was toen een enorme steun voor mij”, herinnert Adams zich. “Toen ik hier aankwam had ik geen plek om te wonen. Ze hebben me tijdelijk onderdak gegeven en uiteindelijk een woning en een studiekrediet gevonden die ik met mijn toelage als ex-militair kon betalen.” Volgens cijfers van de Amerikaanse overheid zijn ongeveer 200.000 gewezen militairen dakloos.

Het programma in Humboldt is één van slechts 44 gelijkaardige initiatieven in de Verenigde Staten. Volgens David Ortega Shaw, een Vietnamveteraan die in 1973 met Veterans Upward Bound begon, is het schaarse aanbod symptomatisch voor de manier waarop de regering van president George Bush en het Amerikaanse parlement de oorlog in Irak financieren.

“Ze graven een gat om een ander te vullen”, zegt Shaw. “Het geld voor de oorlog halen ze uit de middelen die naar gezondheidszorg en onderwijs voor veteranen moeten gaan. Wanneer je je militaire diensttijd hebt volbracht en vraagt wat ze je hebben beloofd hebben, blijkt het geld verdwenen in de donkere gaten van Irak en Afghanistan.”
Volgens Shaw bestaat er ook bij de universiteiten weinig interesse voor de gekleurde Amerikanen uit de arbeidersklasse die het merendeel van de veteranen uitmaken. “Ze negeren ons net zoals ze de mensen van inheemse origine negeren. Uit het oog, uit het hart, zegt maar. Laat ze maar zitten in hun reservaten, in hun getto, of in Irak of Afghanistan. We willen niets met hen te maken hebben. Wat ze wel willen zijn blanke Angelsaksische protestantse studenten.”