Amerikanen zien liever onthouding dan condooms

Uganda krijgt het grootste aandeel van het nieuwe aidsprogramma van de VS (dit jaar meer dan 90 miljoen dollar), maar het geld gaat eerder naar programma’s die onthouding prediken dan naar promotie en verdeling van condooms. Critici vinden dit een onrealistische houding in een land waar vrouwen door financiële afhankelijkheid seks zo goed als niet kunnen weigeren en waar getrouwde vrouwen een van de hoogste risicogroepen zijn. In het verleden waren condooms een van de pijlers van het succesvolle aids-preventieprogramma in Uganda.

Uganda is de hoofdbegunstigde van het ‘Emergency Plan for AIDS Relief Funding’ (PEPFAR) dat de regering Bush in januari 2003 aankondigde maar waarvan de eerste financieringsronde pas in februari 2004 werd bekendgemaakt. PEPFAR wil op vijf jaar tijd negen miljard dollar spenderen in 14 Afrikaanse en Caribische landen.

Uganda krijgt het grootste deel van de koek, hoewel het een van de laagste hiv-infectiegraden heeft van het Afrikaanse continent (volgens de Ugandese overheid 6 procent, ten opzichte van 20 procent in de vroege jaren 90). Landen met veel hiv zoals Zimbabwe, Malawi en Swaziland krijgen niets - volgens sommigen het bewijs dat de Amerikanen hun keuze lieten inspireren door politieke motieven. Zelf zeggen dat ze kozen voor landen met bestaande aids-programma’s en -infrastructuur die met een geldinjectie uitgebreid konden worden.

Onthouding en gedragsverandering onder de jeugd zijn PEPFAR’s prioriteiten. In principe is het mogelijk dat de dollars kunnen dienen om condooms aan te kopen. Geen overbodige luxe: een pakje van drie Lifegueard condooms kost in Ugandese winkels ongeveer 25 dollar, terwijl meer dan een derde van de Ugandezen het moet stellen met minder dan een dollar per dag. Maar volgens een woordvoerder van USAID, het Amerikaanse Agentschap voor Internationale Ontwikkeling, verkiest de regering-Bush dat die alleen worden verdeeld onder hoogrisicogroepen als prostituees, en niet onder de algemene bevolking.

Het Amerikaanse aidsprogramma heeft tot nog toe aan 20 organisaties geld toegekend, en op termijn zullen meer dan 200 lokale en internationale organisaties rechtstreekse of onrechtstreekse financiering krijgen. Tot nog toe lijken de dollars vooral terecht te komen bij religieusgeïnspireerde organisaties, waarvan een deel (niet allemaal) het gebruik van condooms afwijst. De Amerikanen moedigen de organisaties aan condoomgebruik in vraag te stellen en onthouding als enig heil voor te stellen, zegt Brook Baker van Health GAP, een Amerikaanse ngo. Sommige organisaties die geld krijgen van de VS aarzelen zelfs om condooms te geven aan hiv-positieve mannen, klaagt Health GAP.

Momenteel worden condooms door een aantal organisaties wel degelijk vrij verspreid in Uganda, en condooms waren een van de drie peilers van het zogenaamde ABC-preventieprogramma, dat verder steunde op onthouding en partnertrouw.

Diverse groepen vinden de nadruk op onthouding een ontkenning van de Afrikaanse realiteit. Volgens een rapport van de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch uit 2003 zijn getrouwde vrouwen in Uganda momenteel een van de groepen die het meeste risico lopen op aids. Geen enkele van de organisaties die al geld kregen toegewezen van PEPFAR richt zich op de bescherming van vrouwen tegen seksueel geweld binnen het huwelijk, hoewel PEPFAR zelf het verband tussen dit geweld en de verspreiding van hiv erkent.

Heel weinig vrouwen kunnen nee zeggen tegen een man, vooral in de arme gemeenschappen. Letterlijk álle vrouwen hangen van mannen om te overleven. Als een getrouwde man sterft aan aids, is de kans groot dat zijn weduwe met eender welke man slaapt om haar kinderen te laten overleven, geeft Francis Mbaziira toe. Hij is het hoofd van Kamwokya Christian Caring Community (KCCC), een religieusgeïnspireerde groep die via de in Amerika gevestigde Catholic Relief Services geld van PEPFAR krijgt. Toch geeft KCCC in haar preventie- en begeleidingsprogramma’s geen condooms, maar benadrukt ze het belang van onthouding en partnertrouw.

Critici klagen ook de beperking van generische aids-remmers onder PEPFAR aan (zie ook IPS-bericht van 18 mei: VS: Bush wil toegang tot goedkope aids-remmers vertragen in plaats van versnellen). (ADR)

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.