Amerikanse senaatscommissie keurt Zeerechtverdrag goed

Het Zeerechtverdrag (Law of the Sea Treaty of LOST) werd voltooid in 1982, na twintig jaar internationale onderhandelingen onder leiding van de VS. Maar onder druk van de grote Amerikaanse mijnbouw- en energiebedrijven verwierp de toenmalig president Reagan het resultaat.
De bedrijven voelden zich ongemakkelijk bij de bepalingen over de exploitatie van de zeebodem. Ze hadden vooral moeite met de installatie van een Internationale Zeebodemautoriteit in Jamaica die zou beslissen over concessies en gefinancierd zou worden met een heffing op de inkomsten. Bovendien bepaalde het bedrag dat de technologie om diepzeeboringen uit te voeren, gedeeld moest worden met arme landen.
Om aan de bezwaren van de VS tegemoet te komen, werden de bewuste bepalingen geamendeerd in 1994. Sindsdien waren de regeringen van Bill Clinton en George W. Bush voor de ratificatie van het verdrag. In mei dit jaar zei Bush dat “het verdrag de nationale veiligheid van de VS ten goede zal komen. Het kan de bewegingsvrijheid van de Amerikaanse marine verzekeren en garandeert ook de soevereiniteit van de VS over grote stukken zee en de natuurlijke rijkdommen die ze bevatten.”
Het Amerikaanse leger was al lang voorstander van de ratificatie, omdat het verdrag vaarrechten garandeert voor militaire schepen. Ook de mijn- en energiebedrijven die zich aanvankelijk verzetten tegen het verdrag, hebben hun kar gekeerd. Dat heeft veel te maken met de recente claims van Rusland, Denemarken en Canada, stuk voor stuk LOST-leden, op de ondergrond onder de snel smeltenden poolkappen en de natuurlijke rijkdommen die daar verborgen zijn. Ratificatie van het verdrag geeft de VS meer armslag in de strijd om die claims.
De tegenstanders uit het uiterst conservatieve kamp zien het verdrag als een zoveelste en belangrijke stap in de richting van een ‘wereldregering’ die de nationale soevereiniteit beknot. Ze krijgen steun van verschillende conservatieve presidentskandidaten. Mitt Romney verwoordt de voornaamste bezorgdheid van de tegenstanders dat ‘talrijke internationale instellingen meer macht zouden krijgen’. Rudy Giuliani noemt het verdrag ‘fundamenteel gebrekkig’ en John McCain zegt dat hij ‘waarschijnlijk tegen zal stemmen’.
Het verdrag moet nu nog ter stemming voorgelegd worden in de Senaat. “Als LOST geratificeerd wordt, dan zullen de beslissingen genomen worden door buitenlandse rechtbanken, en niet door democratisch verkozen Amerikaanse leiders,” waarschuwt John Entine van het neoconservatieve Hudson Instituut. Maar de neoconservatieve tegenstanders staan erg geïsoleerd tegenover een brede en ongezien bonte coalitie van voorstanders: de zakenwereld, de strijdkrachten, vredesbewegingen, milieugroeperingen en de regering Bush.