Amnesty veroordeelt straffeloosheid in Colombia

Amnesty benadrukt in het rapport dat de belangrijkste oorzaak van de mensenrechtenschendingen de oorlog is tussen overheidstroepen, rechtse paramilitairen en linkse guerrillastrijders.

“Burgers, in het bijzonder indianen, mensen van Afrikaanse afkomst, boeren, mensenrechtenactivisten, plaatselijke leiders en vakbondsleden, zijn het slachtoffer van het al zo lang durende binnenlandse gewapende conflict”, staat in het rapport.

In 2011 werden meer dan 45 mensenrechtenactivisten en plaatselijke leiders vermoord. Minstens 29 vakbondsleden werden omgebracht.

Volgens Amnesty International vallen alle partijen die betrokken zijn bij het conflict burgers aan. “In de meeste gevallen is er sprake van straffeloosheid. Getuigen, advocaten, aanklagers en rechters worden bedreigd.”

Juan Manuel Santos

De Colombiaanse regering van de conservatieve president Juan Manuel Santos toont zich betrokken bij mensenrechten en neemt een constructievere houding aan dan de vorige regering van Álvaro Uribe, zegt Colombia-onderzoeker Marcelo Pollack van Amnesty International. “De dialoog met mensenrechtenorganisatie is meer respectvol dan in het verleden.”  

Er blijven volgens hem echter serieuze problemen op het gebied van mensenrechten in Colombia bestaan. Opeenvolgende regeringen slaagden er niet in een einde te maken aan de mensenrechtenschendingen.

“De situatie is nog steeds kritiek. Het aantal moorden gerelateerd aan landconflicten baart ons zorgen.” Pollack verwijst daarmee naar een programma van de regering-Santos om land toe te kennen aan gezinnen die in de afgelopen decennia door het gewapende conflict in het land ontheemd raakten.

Militaire hervorming

Het Colombiaanse Congres debatteert momenteel over wetgeving die het mogelijk maakt dat mensenrechtenschenders wegkomen met hun misdaden, waarschuwt Amnesty. “Er liggen verschillende wetsvoorstellen op tafel die de steun van de regering hebben, zoals een hervorming van het militaire justitiesysteem en een ‘wettelijk raamwerk voor vrede’ ”, zegt Pollack.  “Als die voorstellen worden goedgekeurd, wordt de minimale vooruitgang die in de afgelopen jaren geboekt is als het gaat om het berechten van daders, weer tenietgedaan.”

Een van de hervormingen is gericht op het uitbreiden van de rol van het leger bij onderzoek naar mensenrechtenschendingen waar de veiligheidstroepen bij betrokken zouden zijn geweest. Het leger heeft echter geen goede reputatie bij mensenrechtenactivisten, omdat het, zo stelt Amnesty, “regelmatig dergelijke onderzoeken heeft gesloten zonder serieuze poging om de daders verantwoordelijk te houden.”