Argentijnse kinderen vechten tegen zwaarlijvigheid

“In 1980 waren 2,5 tot 3 procent van de Argentijnse kleuters zwaarlijvig. Vandaag is dat 10 procent “, zegt arts Esteban Carmuega, van het Studiecentrum voor Kinderen en Voeding (CESNI). “Met deze statistieken zijn we koploper in de hele regio.”

De stijging van obesitas is een probleem in heel Zuid-Amerika. Gemiddeld 6,8 procent jonge kinderen zijn er obees.

De kans dat een peuter met overgewicht een volwassene met obesitas wordt, is 25 procent. In het geval van een zwaarlijvig schoolgaand kind, stijgt die kans tot 50 procent en voor zware jongeren stijgt het risico op obesitas op volwassene leeftijd tot 80 procent.

Meer dan één boosdoener

Buurlanden Chili en Uruguay kampen met cijfers die maar licht positiever zijn dan die van Argentinië. Volgens Carmuega is er niet een enkele boosdoener aan te duiden maar zijn er verschillende factoren verantwoordelijk voor dit probleem.

Miriam Tonietti van het Dr. Ricardo Gutierrez Kinderziekenhuis in Buenos Aires ziet samen met de zwaarlijvigheid ook een toename van ziektes die daarmee gepaard gaan zoals hypertensie of schommelingen in het metabolisme die suikerziekte vooraf gaan. Evengoed veroorzaakt obesitas problemen van psychologische aard. “Deze symptomen zagen we in het verleden nooit bij zo’n jonge kinderen,” zegt ze.

Ook Tonietti ziet meerdere oorzaken voor het probleem. Een daarvan is de “nutritionele transitie”, een veranderd voedingspatroon dat onder meer te wijten is aan de bevolkingsmigratie van het platteland richting steden omdat mensen op zoek gaan naar betere arbeidsgelegenheden. Hierdoor geraken mensen “ontworteld en verliezen ze hun cultuur en dieet waardoor ze overwegend naar suiker- en vetrijke voeding grijpen.” 

Obesitas als deel van ondervoeding

Deskundigen bevestigen dat voedingsmiddelen die rijk zijn aan goede voedingsstoffen vaak duurder zijn wat het risico op obesitas onder de arme bevolking verhoogt. Obesitas is hiermee niet het tegenovergestelde van ondervoeding, maar een deel van hetzelfde probleem.

“Vaak merken ouders niet dat hun kind, of ook zijzelf, overgewicht hebben, alsof het een natuurlijk onderdeel van het leven is”, zegt Tonietti. Dit wijst erop dat de capaciteit om problemen te identificeren, verloren is gegaan, wat het bedenken van oplossingen vertraagt.

Op een conferentie die georganiseerd werd door CESNI en de Argentijnse Vereniging van Obesitas en Eetstoornissen zei Carmuega dat “overgewicht proberen voorkomen, de enige manier is om dit te behandelen.”

Hij riep zijn collega’s artsen onder meer op om vrouwen voor en tijdens hun zwangerschap te helpen om hun dieet onder controle te houden. Ook zei hij dat borstvoeding misschien wel “het enige vaccin is” dat kinderen tegen obesitas kan beschermen.