Argwaan over Malawisch verbond met China

Uit cijfers van het Malawische Bureau voor Statistiek blijkt dat de handel tussen China en Malawi de voorbije drie jaar bijna is vervijftigvoudigd. De band werd nog versterkt toen beide landen diplomatieke relaties aanknoopten in december vorig jaar. Op hetzelfde moment verbrak Malawi de 41 jaar oude politieke banden met Taiwan.

Snelle toenadering

Voorlopig lijkt niets de romance tussen de Malawische overheid en China te verstoren. In maart bracht de Malawische president Bingu wa Mutharika een bezoek aan China om nieuwe investeerders aan te trekken. Hij kreeg er van prompt voor meer dan 181 miljoen euro aan steun toegezegd door de Chinese overheid. Peking en Lilongwe tekenden er ook verschillende akkoorden rond handel, economie en culturele uitwisseling.
Eerder deze maand volgde een bezoek van 43 Chinese zakenlui aan Malawi onder leiding van onderminister van Handel Gao Hucheng. Beide landen ondertekenden er een “memorandum of understanding” (MOU) om de wederzijdse handelsbetrekkingen te verbeteren.
Malawi hoopt met het akkoord de uitvoer van landbouwproducten als tabak, thee, katoen en suiker te stimuleren. De minister van Handel Henry Mussa maakt zich sterk dat de Malawische landbouwproducten nu nieuwe markten zullen vinden in China dankzij lagere importtarieven. Dat is dringend nodig, want de Malawische tabaksindustrie maakt moeilijke tijden door als gevolg van de sterk schommelende marktprijs.
“We hopen dat onze Chinese partners hier in het land sigarettenfabrieken opstarten”, zegt Mussa. Malawi haalt 70 procent van zijn deviezen uit de landbouw. De tabaksindustrie biedt een inkomen aan bijna twee miljoen van de dertien miljoen Malawiërs.
China belooft in het akkoord om te investeren in onder meer de toeristische industrie, de mijnbouw, het bank- en verzekeringswezen en in de mest- en cementindustrie.

Argwaan

Niet alle Malawiërs zijn opgezet met snelle toenadering tussen Malawi en China. Volgens Mavuto Bamusi van het Human Rights Consultative Committee (HRCC), een Malawische ngo die opkomt voor de mensenrechten, blijkt dat de Chinese investeringen in Afrika niet altijd ten goede komen van de arme Afrikanen.
“We weten dat de Chinezen meestal hun eigen arbeiders meebrengen als ze investeren in arme landen”, zegt hij. “En ze worden ervan beschuldigd de lokale markten te overspoelen met goedkope producten. Als dergelijke praktijken hier toegepast zouden worden, zullen de maatschappelijke organisaties snel alarm slaan”.
Malawische ngo’s vinden ook dat de akkoorden met China te weinig garanties bevatten. De voorwaarden voor de Chinese investeringen zouden niet stroken met de Verklaring van Parijs, een internationale afspraak die de noodzaak van transparantie en verantwoording oplegt in het gebruik van ontwikkelingsmiddelen.