Armste landen zijn de dupe van internationale crisis

‘De laatste jaren was er nooit zoveel onzekerheid en pessimisme’, zegt de Wereldbank in haar dinsdag gepubliceerde rapport ‘Global Development Finance 2008’. De collectieve economische groei in de ontwikkelingslanden zal dalen van 7,8 procent vorig jaar tot 6,5 procent dit jaar, zegt de Wereldbank.
Volgens de Wereldbank zal de groeivertraging het sterkst zijn in landen die zwaar van buitenlands kapitaal afhangen aangezien financiële instellingen door de kredietcrisis minder makkelijk geld uitlenen.
In Oost-Azië krijgt China de hardste klappen met een groeivertraging van 2,5 procent tot 9,2 procent volgend jaar en 9 procent in 2010. De groei in zwart-Afrika zou dan weer toenemen, tot 6,5 procent dit jaar, de sterkste vooruitgang in bijna 40 jaar. Tegen 2010 zou de groei getemperd worden tot 5,9 procent, maar dat is nog steeds een stuk beter dan de voorbije jaren.

Prijzen doen arme bevolking pijn

‘De sterke groei in de ontwikkelingslanden helpt zeker om de grote vertraging in de VS te compenseren’, zegt Uri Dadush, directeur van de afdeling Internationale Handel van de Wereldbank. ‘Maar tegelijk doet de groeiende internationale inflatiedruk, vooral in de vorm van hoge voedsel- en energieprijzen, overal ter wereld grote delen van de arme bevolking pijn.’ Voor regeringen en centrale banken in de ontwikkelingslanden is het bijzonder moeilijk maatregelen te nemen om de stabiliteit op middellange termijn te garanderen, zegt de bank.
Zo voorspelde de Aziatische Ontwikkelingsbank (AOB) onlangs dat een bijkomende 5 procent van de bevolking, zo’n 50.000 mensen, door de prijsstijgingen in armoede geraakt. Dat is nog conservatief geschat, vindt Biman Prasad, ontwikkelingseconoom aan de Universiteit van de Stille Zuidzee. ‘Alleen al in Fiji loopt 30 procent van de bevolking het risico op armoede, naast de 28 procent Fijiërs die nu al in de categorie ‘arm’ vallen. ‘En Fiji is nog het meest ontwikkelde land in de hele regio. Als regeringen niets doen, zullen veel mensen in armoede vervallen.’

Millenniumdoelen onder druk

De secretaris-generaal van de Verenigde Naties (VN), Ban Ki-Moon, zag op de Algemene Vergadering van de VN ondermeer de hoge voedselprijzen als een hinderpaal op weg naar de Millenniumdoelen. De VN-lidstaten beloofden in 2000 om tegen 2015 werk te maken van de strijd tegen de honger, armoede, analfabetisme en ziekte.
De prijzen van de belangrijkste voedselproducten zijn verdubbeld sinds 2005, vooral een gevolg van de stijgende vraag, de concurrentie van de biobrandstofindustrie, protectionistische maatregelen en financiële speculatie. Ook de olieprijzen swingen de pan uit. Ze schommelen nu rond 140 dollar per vat en economisten verwachten niet meteen een afzwakking van de stijging. Ook de zwakke dollar kan de prijzen nog verder opdrijven.
Heel wat landen, met name in Afrika, zullen er daardoor niet in slagen het aandeel mensen met honger te halveren tegen 2015, nochtans de eerste van de acht millenniumdoelstellingen. In absolute cijfers blijft het aantal armen in Afrika stijgen om in 2015 waarschijnlijk rond 360 miljoen uit te komen.

Landbouw als hulpmiddel?

In de kleine eilandstaten in de Stille Oceaan dreigt de voedselcrisis het aantal armen nog op te drijven, behalve als de landen de hoge voedselprijzen aangrijpen om de verwaarloosde landbouw weer op de rails te krijgen. Terwijl sommige atollen, met hun arme grond, niet veel verder kunnen komen dan broodvrucht, taro en kokosnoot, zijn er ook grotere vulkanische landen met vruchtbare bodem en veel water.
Maar de bewoners zijn in de laatste decennia volledig afhankelijk geworden van geïmporteerde rijst, bloem en noedels, stelde het secretariaat van de Pacifische Gemeenschap op de Wereldvoedseltop in Rome vorige week.