Australiërs kiezen voor schone lucht

Australië kampt sinds enkele weken met de grootste droogte sinds 1000 jaar. Boeren worstelen met moeilijkheden in hun strijd tegen waterschaarste en erosie. Onder de Australische bevolking steken gezondheidsrisico’s als gevolg van de aanhoudende warmte de kop op. Volgens een recent rapport van Friends of the Earth staan de arme Aboriginalpopulatie pal in de eerste vuurlijn van de klimaatsverandering, aangezien zij zich niet kunnen aanpassen aan de gevolgen. Klimaat groeide snel uit tot het centrale thema van de verkiezingen. Dit speelde vooral in het nadeel van ex-premier Howard. Hij heeft het Kyoto Protocol steeds afgeschilderd als ‘tijdsverlies’, omdat het geen uitstootbeperkingen oplegt aan opkomende ontwikkelingslanden zoals China en India. Howards klimaatretoriek haakte vast aan die van de Amerikaanse president Bush.

Overwinningshybris

Volgens waarnemers zou Howard zijn verlies te danken hebben aan zijn ‘overwinningshybris’. Gedurende zijn lange bewindsperiode vergat Howard in te spelen op de bekommernis van de gewone Australiër (zoals onderwijs, arbeidsrechten, betaalbare leningen, klimaat), waardoor hij een enorm politiek gat achterliet dat de Labour partij naar believen kon invullen. De electorale gevolgen zijn navenant: Labour haalt 83 van de 150 zetels in het parlement binnen, terwijl de Liberal Party maar 52 zetels uit de brand weet te slepen. Dit is de zwaarste verkiezingsnederlaag voor de liberalen in 64 jaar. Voor het eerst sinds 1929 zou een aftredend Australische eerste minister ook zijn zitje in het parlement kunnen verliezen.

Australië ratificeert Kyoto

Deze week wil de nieuwe premier Rudd al werk maken van de ratificatie van het Kyoto protocol. Volgens dat akkoord mag Australië zijn uitstoot tussen 1990 en 2012 nog met 8 procent uitbreiden. Maar in 2005 bereikte men al een toename van 25 procent. Ruim 85 procent van de energiebevoorrading in Australië berust op steenkool, waardoor veel CO2 in de atmosfeer terechtkomt. Australië heeft de grootste per capita uitstoot ter wereld. Dat Australië nu toch instemt met Kyoto is een morele opkikker voor het internationaal klimaatregime. Rudd heeft bovendien laten weten dat hij ingaat op de uitnodiging van de Indonesische president om de komende VN klimaatconferentie op Bali bij te wonen. Tijdens deze conferentie wordt voor het eerst nagedacht over een post-Kyoto verdrag.

Het Amerika van Bush in het nauw gedreven

De Verenigde Staten zullen het laatste geïndustrialiseerde land zijn dat het Kyoto protocol verwerpt. Volgens Hans Verolme van het Wereldnatuurfonds zal deze internationaal geïsoleerde positie de acties van de klimaatlobby in Washington aanwakkeren. Toch gelooft hij niet in een snelle Amerikaanse koersverandering vóór de presidentsverkiezing in november 2008.
De Australische premier Kevin Rubb kijkt ook op andere thema’s in een andere richting dan de VS. Hij wil een snelle terugtrekking van de Australische troepen uit Irak en een strikter uraniumbeleid. Ex-Premier Howard heeft steeds ingestemd met de verkoop van uranium aan India, in wie de VS een belangrijke kernpartner zagen. Met de overwinning van de Labour Party komt een einde aan dit beleid. Rubb wil alleen uranium verkopen aan landen die het non-proliferatieverdrag ondertekenden. India heeft dit tot dusver niet gedaan.
Rubb wil wel volgende week al een bezoek brengen aan Washington.