Australische premier krijgt veel kritiek om CO2-taks

“Steenkool is de industrie die Australië heeft behoed voor een diepe recessie”, waarschuwde Ralph Hillmann, de directeur van de Australian Coal Association, al voordat het plan definitief werd gelanceerd. “Het is de grootste exportindustrie. Zeker met de industrialisatie van China en India biedt het ons een unieke kans om maximaal winst te maken met onze grondstoffen. Met de CO2-taks zullen andere landen de vruchten plukken en alsnog voor torenhoge uitstoot zorgen.”

Australië is de vierde grootste kolenproducent ter wereld en de grootste exporteur. Meer dan een kwart van alle steenkool komt uit Australië. Ook in eigen land wordt de meeste elektriciteit (83 procent) nog opgewekt in kolencentrales.

Volgens het nieuwe klimaatplan moeten de grootste van deze centrales de deuren dichtdoen in 2020. Er komt 6,4 miljard euro hulp voor de industrie en 0,9 miljard euro compensatie voor de werknemers.

CO2-belasting

De eerste stap in het klimaatplan is een nieuwe belasting op CO2 die wordt opgelegd aan de vijfhonderd grootste vervuilers. Vanaf juli 2012 moeten ze voor elke ton CO2-uitstoot 23 Australische dollar (17 euro) betalen. Na drie jaar komt er een systeem van verhandelbare emissierechten. Dat moet vervuilers ertoe brengen hun technologieën te verduurzamen.

Tegelijkertijd wordt er 10 miljard Australische dollar (7,5 miljard euro) geïnvesteerd in schone energie. Verschillende programma’s op het gebied van onderzoek en ontwikkeling van zonne-energie, geothermische energie en biobrandstoffen zullen worden samengebracht onder de onlangs opgerichte Australische Hernieuwbare Energie Autoriteit (Arena).

In een tv-rede, afgelopen zondag, lichtte premier Julia Gillard toe dat dit noodzakelijk is om klimaatverandering tegen te gaan. De uitstoot van broeikasgassen moet ermee worden teruggebracht tot 80 procent ten opzichte van het jaar 2000. Tot op heden was 60 procent de doelstelling. Per hoofd van de bevolking zijn Australiërs de grootste vervuilers van de geïndustrialiseerde landen.

Bedreigd

Het debat is verhit. De afgelopen maanden zijn er verschillende demonstraties gehouden waarin het nut van de CO2-taks en de waarheid van klimaatverandering werd betwist. Overigens zijn er in veel plaatsen nog grotere demonstraties geweest van mensen die nog verdergaande maatregelen willen. Klimaatwetenschappers op universiteiten zijn telefonisch lastiggevallen en zelfs met de dood bedreigd.

Premier Gillard wordt ook persoonlijk fel bekritiseerd. In haar verkiezingscampagne vorig jaar had ze nog zo beloofd dat er geen CO2-taks zou komen als zij premier zou worden. Deze belofte heeft ze opgegeven omdat ze een coalitie moest sluiten met de Groenen en nog twee onafhankelijken, zegt ze, maar die uitleg wordt niet door iedereen geaccepteerd. Uit peilingen blijkt dat de regering zwaar zou verliezen als er nu verkiezingen werden gehouden.