Autochtone Siberiërs op werkbezoek bij Amerikaanseachterneven

De Siberische oervolkeren bezaten ooit 85 procent van de Russische
landoppervlakte maar zien hun territorium intussen beperkt tot enkele
staatsreservaten. In 2001 werd echter een wet goedgekeurd waardoor
inheemse volkeren gebieden kunnen claimen voor traditioneel natuurbeheer.
Nu we kunnen genieten van een prioritaire status moeten we de inheemse
landrechten in Rusland zo goed mogelijk afdwingen, legt Tatyana Khetani van
het Evenk-volk aan de Zee van Ochtotsk uit. Haar leefgebied wordt bedreigd
door goud- en kopermijnen.

Om de knepen van het lobbyistenvak te leren en na te gaan hoe een inheems
gebied economisch leefbaar kan worden gemaakt, gingen de Siberiërs hun licht
opsteken in Noord-Amerika. De inheemse volkeren langs de noordwestkust van
Amerika hebben met de Candadese en Amerikaanse regering akkoorden gesloten
die hen een zekere autonomie garanderen. Dat was nodig, want de Europese
indringers waren flink op weg de autochtone bevolking volledig uit te
roeien.

Op uitnodiging van de ngo Pacific Environment uit Oakland, Californië,
bezochten de zes de Makah-, Hoh, Quinault- en Swinomish-etnieën in de
VS-staat Washington en de Musqueams en Xaxliips in Canada. Ze zagen hoe de
Makahs opnieuw op walvissen waren beginnen jagen maar daarnaast
viskwekerijen hadden en hoe de Quinault een aardige stuiver bijverdienden
met een casino. Geschokt waren de Siberiërs door de extreme kaalkap langs de
rivieren en met misprijzen zagen ze hoe de jacht op wilde zalm plaats maakte
voor commerciële kweekvijvers.

De Siberiërs stelden vast dat hun Amerikaanse achterneven hun territoriale
en economische rechten kunnen afdwingen omdat ze direct in verbinding staan
met beleidsmakers, advocaten en drukkingsgroepen en omdat het traditionele
gebruik van het land goed is gedocumenteerd. Russische inheemse volkeren
hebben geen enkele invloed in het verafgelegen beslissingscentrum in
Moskou.We hebben geen vertegenwoordigers in de regering en zijn als klein
deel van de bevolking nog eens onderling verdeeld, zegt Sergej Sytsjin, de
vertegenwoordiger van het Selikup-volk uit de streek van Tomsk. De Siberiërs
waren ook erg onder de indruk van het feit dat Amerikaanse stammen hun eigen
grondwet hebben en dat inheemse advocaten hun gelijk kunnen halen voor de
rechtbank.

Khetani heeft alvast een plan voor wanneer ze terug thuis is: Ik wil een project opstarten om de traditionele leef- en jachtgebieden in kaart te brengen. Nu hebben we het raden naar de ware omvang van ons territorium omdat de jongere generatie die kennis niet meer heeft en de ouderen uitsterven. De jongeren moeten dringend worden wakker geschud. Enkel zo kunnen we onze territoriale claims efficiënt verdedigen.