Azië rekent op Japanse rijstvoorraden

Begin deze week daalde volgens Bloomberg in Chicago de prijs voor ongepelde rijst met leveringsdatum juli tot het laagste niveau sinds begin april. Dat had onder meer te maken met de verzekering van Mohammad Azhar Akhtar, de voorzitter van de Vereniging van Pakistaanse Rijstexporteurs, dat Pakistan “makkelijk” een miljoen ton rijst op de internationale markt kan brengen. Tegelijk voert Japan gesprekken met de Filipijnen over de export van grote hoeveelheden rijst.

De rijstprijs, die tussen december 2007 en april 2008 met 76 procent omhoog schoot, bereikte op 24 april een piek nadat Vietnam en India hun export aan banden hadden gelegd. Op 2 mei volgde Pakistan dat voorbeeld. Samen met de plannen van Japan zorgen de nieuwe exportvoornemens van Pakistan voor een merkbare ontspanning op de markt. Toch blijven de prijzen nog altijd bijzonder hoog in vergelijking met wat consumenten de voorbije drie decennia moesten neertellen. Daardoor blijft er sociale onrust dreigen in de landen waar rijst het belangrijkste voedingsmiddel is. Meer dan 1,2 miljard Aziaten geven ongeveer 60 procent van hun inkomen uit aan voedsel en worden dus hard getroffen door hoge rijstprijzen.

Slapende voorraad

Heel Azië wacht daarom af wat Japan de komende maanden doet. Japan heeft 1,5 miljoen ton rijst in voorraad, voor meer dan de helft rijst die het onder zachte dwang uit de VS heeft moeten importeren. De Amerikanen zijn er immers niet mee opgezet dat Japan zijn eigen rijstboeren met hoge importtarieven beschermt. Elk jaar krijgt Japan op die manier 770.000 ton rijst binnen. Geïmporteerde rijst wordt nauwelijks gegeten in Japan; er wordt wel rijstmeel of veevoeder van gemaakt. Tot hiertoe zette Japan zijn grote voorraden maar op beperkte schaal in voor humanitaire hulp.

Maar volgens premier Yasuo Fukuda dwingt de voedselcrisis Japan tot handelen. “Japan is de grootste netto importeur van voedsel. We zullen al het mogelijke doen om bij te dragen tot een stabilisering van vraag en aanbod op de wereldmarkt”, verklaarde hij.  

Waarnemers in Japan vragen zich af of Japan eerst nog een akkoord moet sluiten met de VS over de export van de massa’s rijst die het land van Amerikaanse boeren aankocht. Japen zou er flink aan verdienen, terwijl de Amerikaanse exporteurs met dalende prijzen geconfronteerd dreigen te worden.

Japanse experts zijn het erover eens dat de rijstprijs flink kan zakken als Japan zijn plan tot uitvoer brengt. Als Japan rijst op de markt blijft brengen, zal dat ook een effect op lange termijn hebben, denkt Nobuhiro Suzuki, professor landbouwkunde aan de Universiteit van Tokio. Consumenten zullen minder hamsteren, speculanten zullen hun interesse verliezen en regeringen die nu de export aan banden leggen, zullen die beperkingen versoepelen.

Toch zal de rijstprijs dit jaar nog vrij hoog blijven, voorspelt de wereldvoedselorganisatie (FAO). De oogsten in Azië, Afrika en Latijns-Amerika beloven mee te vallen, maar het grootste deel van die rijst zal pas tegen het einde van dit jaar worden binnengehaald. De FAO hoopt dat de totale rijstproductie in de wereld dit jaar met ongeveer 2,3 procent zal toenemen, tot een recordhoeveelheid van 666 miljoen ton.