BABEL: Dounia Hania

‘Bij jullie is scheten laten aan tafel misschien dounia hania, maar bij ons niet’, hoor ik van een Berber uit het Marokkaanse Rif-gebergte. De uitdrukking wordt vaak gebruikt onder mensen met wortels in het noorden van Marokko, van Casablanca en Rabat tot Agadir. Het is een Arabisch stopwoord dat zowel “cool”, “geen probleem” als “trek het je niet aan” kan betekenen. Iemand excuseert zich voor een uitschuiver en een ander stelt hem gerust met dounia hania. Letterlijk betekenen de twee woorden “wereld” en “ontspannen, rustig” en gecombineerd wordt dat “de wereld is rustig”. Soms kan dounia hania het tegenovergestelde beduiden van taboe. Je buurvrouw zoenen als je ze bij de bakker tegenkomt is onder Dansaert-Vlamingen dounia hania, maar Molenbeekse Marokkanen vinden het not done.  Kritiek op M6 (de Marokkaanse vorst Mohammed de zesde) is taboe, terwijl schimpen op prins Filip voor een Dansaert-Vlaming dounia hania is.

Maar in Brussel hoor ik de term vooral vallen als antwoord op een vraag:  ‘Ca va?’ of ‘Kan je even helpen?’ Zelfs al vraagt een nobele onbekende aan een Marokkaan om een handje toe te steken, zal de Marokkaan niet zelden instemmen met de woorden ‘Dounia hania!’. Meestal meent hij dat echt en zal hij niet mankeren op de afspraak. Soms gebruikt men de combinatie als een handig stopwoord om geen neen te hoeven zeggen en probeert men later onder de afspraak uit te komen.

Je kan ook van iemand zeggen dat hij of zij dounia hania is en dan is de genoemde ofwel s’en-foutiste, allesbehalve streng of gewoon “cool”. Zoals die Brusselse kapper die er niet mee zit dat ik zonder mijn haar te laten doen een half uur in zijn zaak spendeer op zoek naar de betekenis van twee onooglijke woordjes. (sa)