Banden tussen Pakistan en Amerika aangehaald

De Amerikaans-Pakistaanse gesprekken zijn bedoeld om het jarenlange wantrouwen tussen de landen weg te werken en zo de bilaterale banden te versterken. Men wil bouwen aan een open, transparante en eerlijke relatie. Amerikaans Minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton erkende tijdens de eerste overlegdag dat er in het verleden inderdaad onenigheid is geweest. Sinds 2002 bedraagt de Amerikaanse steun aan Pakistan zo’n vijftien miljard dollar, daarvan is ongeveer twee derde veiligheidsgerelateerd.
Op de agenda staan onder meer de Afghaanse kwestie, de falende Pakistaanse economie en steun voor het water- en energieprobleem in het land. Volgens de Pakistaanse media zou de Pakistaanse regering ook willen praten over India’s toenemende invloed in Afghanistan.

Militaire aanwezigheid

De Minister van Buitenlandse Zaken, Mahmood Qureshi, zal de Pakistaanse delegatie leiden maar ook het leger zal bij het overleg worden betrokken. De Verenigde Staten worden vertegenwoordigd door hun eigen Buitenlandminister, Hillary Clinton.
Dat het leger aanwezig zal zijn is volgens veiligheids- en politiek analist Hasar Askari Rizvi niet opmerkelijk, zeker omdat de problematiek van Pakistan en Afghanistan zal worden besproken. Hoewel er nu een burgerregering aan de macht is, na een lange militaire dictatuur, zal de militaire top een belangrijke rol blijven spelen in de veiligheidsagendasetting, dat zegt Rizvi aan het agentschap Reuters.
Pakistan heeft voor de bijeenkomst een wenslijst opgesteld en aan de VS bezorgd. In de 56 bladzijden lange lijst vraagt het land meer gevechtshelikopters en meer drone technologie om de militanten in het Pakistaans-Afghaanse grensgebied te bekampen.
De Amerikaanse steun aan Pakistan is recent al eens opgevoerd. Eerder dit jaar werd een akkoord bereikt om twaalf ‘Shadow Drones’, achttien F16 vliegtuigen en lasergeleide bomkits voor Pakistan aan te leveren. Het feit dat Pakistan een lijstje heeft opgesteld wordt wel positief onthaald. Volgens de Amerikaanse defensie is dit een concreet teken van vooruitgang, om de kloof van wantrouwen tussen Pakistan en Washington te overbruggen, wat noodzakelijk is voor een goede samenwerking. Het is bovendien een teken dat ze de gesprekken serieus nemen.

Nucleaire deal

Ook is Pakistan uit op een nucleaire deal, hoewel dit niet apart in de lijst wordt vermeld. In de zoektocht naar een oplossing voor het energieprobleem, gaat Pakistan op zoek naar alle mogelijke oplossingen, ook de nucleaire.
De deal zou inhouden dat Amerika nucleaire technologie levert voor een civiel (en dus niet militair) energieprogramma.

Maar er zit meer achter het plan. Enkele jaren geleden bereikte India, dat niet meteen de beste band heeft met Pakistan, een gelijkaardige deal onder George Bush. Volgens professor Shaun Gregory, van de Pakistan Security Research Unit op Bradford University, is Pakistan misnoegd omdat India sinds die overeenkomst is binnengehaald als volwaardig lid van de nucleaire club. Pakistan wil dezelfde status, zegt Gregory in de Britse krant The Guardian.

Amerika reageert lauw en zeer voorzichtig op het voorstel tot nucleaire samenwerking. Verschillende redenen kunnen hiervoor meespelen.
Vooraleerst is de procedure voor dergelijke overeenkomst niet simpel. Zo heeft de onderhandeling met India jaren aangesleept, want alle 46 naties van de Nuclear Suppliers Group moet toestemmen en ook het Amerikaanse Congres moet het plan goedkeuren.

Ook de figuur van Abdul Qadeer Khan speelt mee. Khan is een Pakistaans wetenschapper die zeer waarschijnlijk nucleaire informatie en technologie verkocht heeft aan landen als Libië en Noord-Korea. Bovendien zou dergelijke samenwerking tussen de VS en Pakistan een, op zijn minst stilzwijgende, erkenning betekenen van Pakistan als legitieme nucleaire macht, iets wat de VS tot nu toe steeds had geweigerd.

India

Naast de band met Pakistan wil Amerika ook de relatie met India aanpakken. In de Indiase krant The Hindu staat te lezen dat de woordvoerder van het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken heeft gezegd dat de VS zowel de band met Islamabad, als met New Delhi, wil uitdiepen.
Ook deze week heeft Hillary Clinton, samen met de Staatssecretaris voor Buitenlandse Zaken, Philip Crowley, een bijeenkomst bijgewoond over gelijkaardige contacten met India: een Amerikaans-Indiase strategische dialoog. Wat de Pakistaans-Indiase kwestie betreft, was Amerika tijdens de bijeenkomst woensdag duidelijk. Amerika wil de dialoog tussen de twee landen onderling aanmoedigen maar wil niet zelf bemiddelen over het waterdispuut in Kasjmir. Het probleem zal hoogstwaarschijnlijk door Pakistan worden aangekaart in de loop van overlegdagen, en men verwacht dat Pakistan daarbij de tussenkomst van de VS zal vragen.