Banken zwemmen in geld dat niet van hen is

Een jaar geleden stonden de meeste Argentijnse banken voor de afgrond, maar intussen lijken de financiële instellingen het er verrassend goed te doen. Het aantal sluitingen van banken is sterk teruggelopen. De geldhuizen hebben minder leningen uitstaan, kunnen probleemloos spaartegoeden terugbetalen en trekken zelfs nieuwe spaarders aan: ze beschikken dus over verrassend veel liquide middelen. Maar experts waarschuwen dat het herstel meer schijn dan werkelijkheid is.


We staan voor een nieuw verschijnsel: (virtueel) failliete banken en bedrijven met een overmaat aan liquiditeit, zegt een voormalige Argentijnse bankier die niet wil worden genoemd.

Deze maand werd in Argentinië de zogenaamde ‘corralito’ helemaal opgeheven - de vorig jaar in december ingevoerde beperking op het opnemen van geld van zichtrekeningen. Ook spaarders met beperkte sommen op termijnrekeningen kunnen weer aan hun geld. Maar over ongeveer 32 procent van de deposito’s op Argentijnse termijnrekeningen kan nog altijd niet vrij worden beschikt.

De beweging van spaarders die zich benadeeld voelen door de maatregelen die een jaar geleden werden ingevoerd door de regering van president Fernando de la Rúa om een dreigende golf van faillissementen in de bankwereld te voorkomen, zet voorlopig haar juridische en protestacties voort om al het spaargeld in het land onmiddellijk te laten vrijgeven. De banken hebben blijkbaar reserves en blijven zaken doen met ons geld, stelt Nito Artaza vast, een acteur en de voorzitter van de Beweging van Opgelichte Spaarders. Hoe kan het anders dat er nauwelijks een bank over kop is gegaan in deze crisis?

De corralito was een druppel te veel voor de Argentijnse bevolking die al drie jaar lang geplaagd werd door stijgende werkloosheidscijfers en een economische recessie zonder weerga. De onhoudbaar aangroeiende staatsschuld deed hen alle vertrouwen verliezen in het beheer van ‘s lands financiën en de Argentijnse bankwereld; daarom haalden steeds meer mensen hun rekeningen leeg. Toen dat onmogelijk werd, kwam de volkswoede tot uitbarsting. Aanhoudende straatprotesten dwongen de la Rúa drie weken later tot opstappen.

In januari van dit jaar werd hij opgevolgd door Eduardo Duhalde. Die maakte een einde aan de tien jaar koppig volgehouden pariteit tussen de dollar en de Argentijnse peso, en besliste ook de corralito nog aan te scherpen en langer dan de aanvankelijk geplande 90 dagen van kracht te laten blijven. Dollarrekeningen werden verplicht omgezet in peso’s, waardoor het gespaarde bedrag wegsmolt als sneeuw voor de zon. Spaargeld afhalen bleef helemaal onmogelijk tot midden dit jaar, al kregen sommige bankklanten via gerechtelijke dwangbevelen hun geld toch vroeger terug.

Sinds juli werden de beperkingen op het afhalen van spaargeld mondjesmaat versoepeld. In mei zat nog 29 miljard peso vast in de corralito, in oktober was dat bedrag geslonken tot 17,6 miljard. Intussen is ook de koers van de peso na de dramatische waardedaling in de eerste helft van dit jaar gestabiliseerd. Daardoor stegen de interestvoeten, waardoor er warempel nieuw spaargeld bij de banken werd binnengebracht. De inlagen op nieuwe spaarrekeningen - waarvan steeds zonder beperkingen geld kon worden afgehaald - stegen van 27 miljard peso in mei tot 34 miljard in oktober. Samen met de beslissing van zowat 60 procent van de kleine spaarders om hun geld na de opheffing van de corralito toch maar op de bank te laten, hield dat de banken liquide. Nog meer middelen kwamen vrij doordat de Argentijnse banken uitstaande schulden invorderden en voorzichtiger werden bij het toestaan van nieuwe kredieten. In oktober hadden alle banken samen nog voor 32,7 miljard peso schuldvorderingen in hun boeken, ruim 7 miljard minder dan in mei.

Toch is het vermogen van de Argentijnse banken zwaar aangetast. In de eerste plaats is dat het gevolg van de ‘asymmetrische’ omzetting van dollarbestanden in de peso’s - spaarders kregen 1,40 peso voor elke dollar op hun rekeningen, terwijl leningen tegen een koers van één peso voor één dollar werden omgezet. Ook de in december 2001 afgekondigde opschorting van de terugbetaling van leningen die de staat bij Argentijnse banken was aangegaan, deed de financiële instellingen pijn - ze hadden op dat moment zowat 30 procent van hun vermogen in dergelijke leningen geïnvesteerd. Momenteel hebben de Argentijnse banken geld, maar toch balanceren veel instellingen nog steeds op de rand van het faillissement. Bovendien overweegt het Argentijnse Opperste Gerechtshof een uitspraak die de gedwongen omzetting van dollarbestanden in peso’s ongedaan zou maken. Een dergelijk vonnis zou de Argentijnse bankwereld bijna zeker in een nieuwe crisis storten.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.