Biodiversiteit: een jaar van voorzichtig optimisme (analyse)

“Het feit op zich dat de VN 2010 uitriepen tot Jaar van de Biodiversiteit was een sterk signaal en een waarschuwing”, zegt Josef Settele, hoofdbioloog van het Helmhotlz Centrum voor Milieuonderzoek in Duitsland en een autoriteit op het vlak van biodiversiteit. “Het spoorde wereldleiders eindelijk aan tot actie om fauna en flora te beschermen.”

Settele geeft toe dat het momenteel erg slecht gaat met de biodiversiteit. In Duitsland alleen is naar schatting 40 procent van alle soorten in gevaar. “De situatie is zorgwekkend”, zegt Settele. “Maar de Europese Unie was te ambitieus in haar doelstelling uit 2003 om de teloorgang van biodiversiteit te stoppen tegen 2010. Dergelijke doelstellingen hebben nauwelijks kans om gehaald te worden.”

Toch zijn volgens Settele belangrijke initiatieven genomen dit jaar, zoals het biodiversiteitspact in Nagoya en het nieuwste rapport Economics of Ecosystems and Biodiversity (TEEB), beide in oktober. Het TEEB-rapport plaatste het economische belang van natuurlijke rijkdom duidelijk op de politieke radar, zegt Settele. Het beschrijft de enorme economische waarde van bossen, water, grond en koraalriffen, en plakt ook een economische prijs op het verlies ervan. Bijen zijn een schoolvoorbeeld. “Dankzij TEEB weten we nu dat bijen een enorme economische waarde creëren door overal ter wereld bloemen te bevruchten”, zegt Settele.

Subsidies

Ook Kai Frobel, hoogleraar Geologie en Ecologie aan de Universiteit van Bayreuth, ziet de conferentie in Nagoya als een belangrijke stap. Op de internationale top werd besloten alle subsidies af te schaffen voor landbouw en visserij die tot soortenverlies leiden tegen 2020. Wereldwijd komen die subsidies op een totaal van 670 miljard dollar.

Frobel vraagt zich af of de EU de politieke wil zal hebben om die subsidies af te schaffen. “We zullen zien of de regeringen in Frankrijk en Duitsland het geld van de belastingbetaler zullen blijven verspillen om de vernieling van de natuur te financieren”, zegt hij.

Ook de uitbreiding van beschermde gebieden is een overwinning in Nagoya, zegt hij. “Al die maatregelen vormen een duidelijke stap in de goede richting op het vlak van de bescherming van biodiveristeit. Maar de maatregelen moeten wel geïmplementeerd worden”, zegt hij. “Nu is het akkoord in Nagoya nog een intentieverklaring. Nagoya wordt enkel een succes als de maatregelen ook in de praktijk worden omgezet.”