Biologische landbouw boert goed

Aan de basis ligt het geïntegreerde bestrijdingsysteem dat sinds ‘82 is
ingevoerd en dat ongeveer 90 schadelijke insecten en schimmels bestrijdt.
Voor elke schadelijke soort wordt door het Nationaal Instituut voor
Plantenonderzoek naar een bestrijdingsmethode gebaseerd op biologische basis
gezocht. Eén opvallend voorbeeld is de drastische reductie van
methylbromide, een krachtig schimmeldodend gas dat onder meer op
tabaksoogsten gebruikt wordt en dat de ozonlaag aantast. Methylbromide is
één van de producten waarop het Montreal Protocol toezicht houdt, een
internationaal akkoord dat in voege is sinds 1987, en dat het gebruik en de
productie van broeikasgassen wil inperken. Niet alleen zijn chemische
producten duurder dan biologische, na een tijd worden de insecten of
schimmels resistent en zijn steeds hogere doses nodig, stelt Pablo García,
een kleine tabaksboer buiten de hoofdstad.

De toename van ecologische middelen in de landbouw is een terugkeer naar de
historische landbouwtraditie van Cuba, zeggen experts. De intensieve
landbouw die de overheid in de jaren 60 en 70 stimuleerde deed de vraag naar
chemische bestrijdingsmiddelen sterk stijgen. In die periode hadden de
biologische methodes die generaties lang ontwikkeld werden afgedaan en greep
men uitsluitend naar chemische bestrijdingsmiddelen. Eén van de gevolgen was
dat er nieuwe plantenziektes de kop op staken. Pas in het midden van de
jaren 70 kwam hier stilaan verandering in. Ook de economische problemen
sinds 1990 hebben het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen sterk doen
afnemen. Die werden namelijk voor 85 procent ingevoerd vanuit de Sovjetunie.

Cuba telt nu 280 laboratoria, beter gekend als CREE’s, die biologische
bestrijdingsmiddelen produceren. De CREE’s, zijn verspreid over het hele
land. 53 zijn gesitueerd in streken waar suikerriet verbouwd wordt en 227
in zones waar fruit en andere producten verbouwd worden.

De voorbije jaar hebben de laboratoria boeren ook aangemoedigd om de Nim
boom -afkomstig uit India- in landbouwgebieden te planten. Die boom fungeert
als een natuurlijk bestrijdingsmiddel. Hij verjaagt insecten door de geur
van zijn bladeren en fruit en fungeert ook als windbreker waardoor hij
erosie tegengaat. Met het zaad van deze boom kan een eenvoudig biologisch
product gemaakt worden dat onder meer de zeer schadelijke bibijagua-mier
verjaagt. Andere afgeleide producten van de boom bestrijden dan weer mijten
en draadwormen.

De nadruk op biologische landbouw heeft ook de groei van stadslandbouw in
Cuba gestimuleerd. Die staat in voor een groot deel van de verse producten
die in de stad geconsumeerd worden. De biologische bestrijdingsmiddelen
kunnen immers zonder probleem gebruikt worden in dichtbevolkte gebieden.