Bolivia brandt

De laatste week van september registreerden satellieten maar liefst 447 brandhaarden in Bolivia, een veelvoud van het aantal vorig jaar. De ongecontroleerde branden zijn nefast voor de lokale fauna en flora en bedreigen geregeld huizen en boerderijen. De verstikkende rook legt luchthavens stil en draagt bij tot aandoeningen aan de ogen en luchtwegen. In de stad Santa Cruz bevatte de lucht begin oktober 145 microgram gevaarlijke stoffen per kubieke meter – een levensbedreigende overdosis.
De brandweerkorpsen zijn niet opgewassen tegen het grote aantal brandhaarden die woeden in zeven van de negen provincies. Ze hopen op hulp van boven. Regen is schaars in deze periode, maar met de hulp van enkele buien konden toch enkele brandhaarden geblust worden die een gevaar vormden voor de bevolking en de installaties waar aardgas wordt gewonnen.
Volgens Hubert Gallardo van de Boliviaanse meteorologische dienst zijn de branden en de doortocht van vettige rookslierten een jaarlijks weerkerend verschijnsel. “Elke periode met hoge temperaturen en weinig neerslag is rampzalig.”
Overheidscampagnes om de boeren ervan te weerhouden in gevaarlijke periodes branden te leggen of te grote gebieden vrij te maken, vallen in dovemansoren. Amper dertien procent van de branden van dit jaar werd aangestoken met de nodige vergunningen. Dat is logisch volgens Marco Ribera, voorzitter van de Vereniging voor Milieubescherming (LIDEMA), omdat de boeren zelf nauwelijks baat hebben bij een vergunning. Bovendien is het voor veel boeren meerdere dagen reizen naar het dichtstbijzijnde kantoor waar het papierwerk kan worden verricht.
“De wet blijft dode letter omdat de mensen er niet van op de hoogte zijn,” zegt Ribera. “Ze weten niet waarom afbranden verboden is.” Hij pleit dan ook voor minder wetten maar meer overleg en samenwerking met de boeren. Het afbranden moet volgens hem niet verboden worden, maar er moeten wel duidelijke richtlijnen komen om het veilig en gecontroleerd te doen. “De grootste uitdaging is het vastleggen van de grenzen waarbinnen vuur gebruikt kan worden.”
De branden komen de Boliviaanse overheid slecht uit. President Evo Morales gelooft in traditionele landbouw in harmonie met de natuur. Dit jaar verscheen het rookgordijn boven Bolivia amper een week nadat Morales op de Algemene Vergadering van de VN kritiek had geuit op de geïndustrialiseerde landen voor de milieuschade die hun economieën aanrichten.